Nguyên nhân viêm lợi và cách phòng tránh

Phụ nữ mang thai có nguy cơ bị viêm lợi cao hơn bình thường. Triệu chứng này có thể xuất hiện từ tháng thứ 2 của thai kỳ và kéo dài tới tận 6 tháng sau sinh.

Biểu hiện 

Lợi mẹ bầu bị sưng đỏ, dễ chảy máu, nhất là khi mẹ bầu đánh răng. Mẹ bầu có thể thấy xuất hiện thêm các dấu hiệu khác như hôi miệng, ngứa và đau lợi.

Viêm lợi thường được chia làm 2 giai đoạn:

- Giai đoạn đầu: Lợi đột nhiên bị sưng, dễ chảy máu (nhất là khi đánh răng). Giai đoạn này lợi có thể bị sưng đau nhưng răng vẫn bám chắc trong chân răng. Mẹ bầu không có tổn thương răng miệng nào khác.

- Giai đoạn cuối: Nếu lợi bị viêm trong thời gian dài mà không có cách điều trị phù hợp, lớp lợi bên trong và xương hàm bị xô vào phía sau, tạo thành một lỗ hổng cạnh chân răng. Khi ấy, các lỗ hổng này sẽ là nơi tích tụ thức ăn thừa và vi khuẩn gây nên tình trạng nhiễm trùng chân răng. Lợi sẽ bị sưng viêm nghiêm trọng khiến mẹ bầu bị đau nhức, sưng má, miệng có mùi hôi khó chịu. Lâu ngày, lợi sẽ bị tụt xuống làm chân răng của mẹ bầu bị lộ ra, trông rất mất thẩm mỹ. Không những thế, khi lợi yếu đi, răng không còn chỗ bám nữa sẽ bị lung lay, cuối cùng là bị rụng.

.

Nguyên nhân

Nguyên nhân là do, khi mang thai, lượng progesterone tăng cao, cung cấp nhiều mạch máu hơn trong khoang miệng nên vùng lợi có cảm giác bị sưng. Mẹ bầu cũng có thể phát hiện trong lợi xuất hiện những cục nhỏ, giống như những nốt sưng tấy. Chúng thường không đau và không gây hại (những cục này có thể xuất hiện ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể mẹ bầu nhưng phổ biến là trong khoang miệng). 

Phần lớn trường hợp, chứng viêm lợi sẽ biến mất sau khi mẹ bầu sinh bé; tuy nhiên, một số thai phụ vẫn phải đối mặt với sự khó chịu này, sau đó. 

Ngoài ra, mẹ bầu bị viêm lợi còn do một số nguyên nhân khác như sau:

- Do vi khuẩn phát triển trong mảng bám răng (một màng mỏng, bám vào bề mặt răng, thành phần gồm vi khuẩn, chất nhầy và vụn thức ăn).

- Do thay đổi các hormone trong thời kỳ thai nghén làm giảm khả năng miễn dịch của lợi đối với vi khuẩn. Mức độ viêm lợi nặng hay nhẹ phụ thuộc và tình trạng lợi của mẹ bầu trước lúc mang thai.

Nếu không vệ sinh răng miệng đúng cách, chứng viêm lợi sẽ tồi tệ hơn và phát triển thành bệnh nha chu – một dạng bệnh có thể gây nhiễm trùng sâu vào trong lợi, xương và các tổ chức khác thuộc lợi. Chứng viêm lợi nặng (bệnh nha chu) có thể sẽ tác động xấu tới sức khỏe của mẹ bầu.

Ảnh hưởng của chứng viêm lợi tới sức khỏe

Một số nghiên cứu khoa học chứng minh, nhóm thai phụ mắc chứng bệnh về răng lợi dễ phải đối mặt với dấu hiệu chuyển dạ sớm.

Một số nghiên cứu cũng kết luân, có mối liên quan giữa các bệnh về răng miệng ở bà bầu với chứng tiền sản giật – một rắc rối sức khỏe nghiêm trọng được biểu hiện bằng huyết áp cao và lượng protein tăng trong nước tiểu. Các nhà khoa học cho biết, tuy chưa có bằng chứng rõ ràng để kết luận bệnh về việc, bệnh viêm lợi gây nên chứng tiền sản giật nhưng nó cũng là một trong những nhân tố khiến mẹ bầu dễ mắc tiền sản giật.

Phòng tránh 

- Nên khám nha khoa định kỳ mỗi năm kể cả lúc mẹ bầu chưa có thai v ìviêm lợi là chứng bệnh thường gặp ở bất kỳ độ tuổi nào.

- Trước khi có kế hoạch mang thai, mẹ bầu nên đi khám sức khỏe tổng quát nhất là sức khỏe răng lợi để bác sĩ chữa trị dứt điểm việc viêm lợi (nếu có) của mẹ bầu.

- Nên đánh răng tối thiểu 2 lần/ngày, sáng sớm khi ngủ dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.

- Sử dụng bàn chải mềm, chất liệu tốt để không gây tổn thương cho lợi.

- Có thể sử dụng thêm nước súc miệng và chỉ nha khoa để vệ sinh răng miệng mỗi ngày.

- Thay mới bàn chải sau mỗi lần mẹ bầu bị ốm: Virut có thể cư trú trong bàn chải khi mẹ bầu bị ốm và khiến lợi mẹ bầu bị viêm sưng sau đó.

- Ăn sữa chua và các loại thực phẩm giàu axit lactic có thể ngăn ngừa được chứng viêm lợi. Tuy nhiên, các loại sữa và phomai thông thường lại không có khả năng phòng ngừa được chứng bệnh này.

- Không nên đánh răng trong vòng 30 phút sau khi bị nôn do các axit từ dạ dày lúc này có thể bám vào bàn chải và ăn mòn men răng khi mẹ bầu đánh răng trong những lần tiếp theo. Nếu phải đánh răng ngay trong trường hợp này, tốt nhất mẹ bầu nên thay mới bàn chải cho lần đánh răng sau.

- Nên súc miệng bằng nước muối pha loãng hay nước súc miệng chứa fluor để làm mát và bảo vệ men răng sau khi mẹ bầu bị nôn.

Chăm sóc khi bị viêm lợi

- Đánh răng nhẹ nhàng: Lợi sẽ trở nên nhạy cảm hơn khi bị viêm. Vì vậy, bất kỳ một tác động mạnh nào khi mẹ bầu đánh răng cũng khiến lợi mẹ bầu bị chảy máu và đau.

- Bàn chải điện có khả năng quét sạch mảng bám nên ngăn ngừa các bệnh về răng miệng tốt hơn bàn chải thường.

- Hạn chế các loại bánh kẹo ngọt, nước hoa quả chứa đường. Nên uống nước lọc thường xuyên thay cho nước hoa quả.

- Hạn chế các loại đồ ăn cay nóng như ớt, gừng… hay các loại đồ uống có cồn như bia, rượu…

- Súc miệng hay đánh răng ngay sau khi ăn nhất là khi mẹ bầu ăn đồ ngọt.

- Nên đi khám bác sĩ khi mẹ bầu bị viêm lợi trong thời gian mang thai để tìm ra cách chữa trị thích hợp. Tốt nhất mẹ bầu nên đi đến khám tại các trung tâm nha khoa có uy tín.

Dấu hiệu nên đi khám nha khoa gồm:

- Lợi bị chảy máu thường xuyên và khiến mẹ bầu bị đau.

- Mẹ bầu bị sâu răng.

- Những dấu hiệu bệnh về lợi khác như lợi bị sưng, yếu; tụt lợi; hơi thở có mùi hôi hoặc rụng răng.

- Lợi bị sưng lên nhanh chóng, cho dù mẹ bầu không bị đau hoặc không xuất hiện triệu chứng khác.

Điều trị

Thông thường nếu nguyên nhân gây viêm lợi là do vi khuẩn trong mảng bám răng, mẹ bầu phải đến phòng khám để bác sĩ lấy sạch cao răng.
 
Nếu mẹ bầu bị nặng, chảy máu lợi nhiều thì bác sĩ sẽ cho mẹ bầu sử dụng thuốc kháng sinh. Lưu ý, mẹ bầu phải tuân thủ tuyệt đối theo chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Ngọc Huê