Ý kiến trái chiều về bài thơ "Thương ông"

Bài thơ "Thương ông" trong sách giáo khoa tiếng Việt lớp 2, tập 1 đang gây xôn xao dư luận khi nhiều phụ huynh phát hiện bị cắt nối khác bản gốc và cả đoạn trích đã quen thuộc với bao thế hệ học sinh. 

"Ông bị đau chân
Nó sưng nó tấy
Đi phải chống gậy
Khập khiễng khập khà
Bước lên thềm nhà
Nhấc chân khó quá
Thấy ông nhăn nhó 
Việt chơi ngoài sân
Lon ton lại gần
Âu yếm nhanh nhảu 
Ông vịn vai cháu
Cháu đỡ ông lên
Ông bước lên thềm
Trong lòng vui sướng
Quẳng gậy cúi xuống
Quên cả đớn đau
Ôm cháu xoa đầu 
Hoan hô thằng bé
Bé thế mà khỏe
Vì nó thương ông".

(Bài "Thương ông" trong chương trình sách giáo khoa cũ quen thuộc với bao thế hệ học sinh. Những đoạn in đậm đã bị cắt trong chương trình sách giáo khoa hiện hành).

Nhiều người tỏ ra bức xúc khi đọc bài thơ được "làm mới". Họ cho rằng bài thơ cũ đọc suôn sẻ, dễ nhớ và hay hơn. Bài mới cắt nối không theo quy luật nào nên khó nhớ. 

Bài thơ "Thương ông" được cắt nối khác với bản trước đây, trong sách Tiếng Việt lớp 2, tập 1.

"Tôi không hiểu tại sao phải cắt một số câu đi như thế. Bài thơ mới trúc trắc cả về vần điệu, thiếu hình ảnh thơ ca bóng bảy, khó nhớ, khó cảm nhận. Những đoạn bị cắt đi lại là phần thể hiện được rõ ràng nhất cảm xúc của người ông khi nhận được tình yêu thương của các cháu. Tóm lại, việc cắt nối làm hỏng cả bài thơ và mất đi hình ảnh đẹp tác phẩm muốn gửi đến người đọc về tình cảm yêu thương, thắm thiết của ông với cháu, cháu với ông" - phụ huynh Nhữ Phong có con học lớp 3 nói.

"Hơn 40 năm rồi mà giờ tôi vẫn nhớ bài Thương ông. Đó là tác phẩm ngày trước tôi rất yêu thích. Giờ phải đọc bài thơ bị làm mới, tôi thấy buồn và băn khoăn người làm sách cắt một số câu có vần, ý nghĩa như thế để làm gì?" - bà Vũ Thị Phương (50 tuổi) cho hay.

Việc thêm khổ cuối của bài gốc vào bài thơ trong chương trình mới của lớp 2, theo một số người là không phù hợp. Họ cho rằng sự trúc trắc, gây khó nhớ nhất trong bài mới nằm ở khổ thêm vào. "Học sinh lớp 2 còn thiếu kiến thức để có thể hiểu những ngôn từ trúc trắc như thế", phụ huynh Nhữ Phong nói.

Trái ngược với ý kiến trên, một số phụ huynh lại cho rằng, việc thêm khổ hay cắt nối như bài thơ mới cũng không sao vì không làm mất đi ý nghĩa của tác phẩm và học sinh vẫn thuộc được bài. 

Trước những ý kiến trái chiều, thậm chí bức xúc từ dư luận về việc bài thơ "Thương ông" trong sách giáo khoa tiếng Việt lớp 2, tập 1 bị "làm mới" so với bản trước đây, GS Nguyễn Minh Thuyết, chủ biên cuốn sách này đã giải thích.

Trả lời báo Tuổi trẻ, GS Thuyết cho biết bài "Thương ông" trước đây được đưa vào sách giáo khoa lớp 4, trong bộ sách hiện hành nằm ở chương trình lớp 2. Theo nguyên tắc lựa chọn, để đảm bảo yêu cầu về số chữ của một bài tập đọc dạy trong một tiết học (dài tối đa 120-150 chữ), nhóm biên soạn không thể đưa trọn vẹn bài thơ gốc (168 chữ). Nhóm đã chọn cách trích đoạn, lược bớt. 

GS Nguyễn Minh Thuyết cho biết, đoạn đầu bài thơ 'Thương ông' rất hay nhưng có một số từ không chuẩn tiếng Việt, gây khó hiểu với học sinh lớp 2 nên phải bỏ. Ảnh: Quỳnh Trang.

Việc cắt một số câu trong đoạn đầu bài "Thương ông" được GS Thuyết giải thích, dù rất hay nhưng có một số từ không chuẩn tiếng Việt. "Từ "khập khà" (trong câu "Đi phải chống gậy/ Khập khiễng khập khà") là cách viết của nhà thơ để gieo vần, nó hợp lý khi nằm trong chỉnh thể bài thơ nhưng xét ở mục đích dạy tiếng Việt, đó là từ không chuẩn và khó hiểu với học sinh lớp 2".

Việc thêm mới phần cuối đoạn thơ, khác với bản sách giáo khoa cũ, GS Thuyết trả lời rằng, bài cũ cũng chỉ là trích đoạn chứ không phải trọn vẹn nguyên bản. Phần sau của bài thơ, với chi tiết cháu bé bảo ông nói "Không đau! Không đau!", và "Móc túi ra: Biếu ông cái kẹo" - dựng lên hình ảnh cậu bé ngộ nghĩnh, có tình cảm trong sáng, cách nghĩ hồn nhiên, rất thú vị. 

"Theo tôi, cái thần của bài thơ nằm ở phần này. Đó là lý do chúng tôi chọn đoạn trích sau. Chúng tôi không hề tùy tiện mà phải nghiên cứu kỹ vì chọn đoạn trích cho học sinh lớp 2 không phải việc dễ" - GS Thuyết nói trên Tuổi trẻ. 

Theo VnExpress