TPHCM, tiêm văcxin phải ký giấy cam đoan

Yêu cầu người bệnh ký 'Giấy cam đoan chấp nhận' trước khi tiêm văcxin dịch vụ, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM bị bệnh nhân tố là muốn chạy trách nhiệm nếu xảy ra tai biến. Trong khi đó Sở Y tế khẳng định việc phải ký giấy là đúng và sẽ áp dụng ở các bệnh viện khác.

Sáng 20/3, đưa con đi tiêm ngừa uốn ván, sau khi được cô y tá nói về những tai biến có thể xảy ra trong tiêm chủng rồi yêu cầu ký xác nhận vào tờ giấy cam đoan đồng ý tiêm, chị Nguyễn Thị Tuyết (nhà ở Tiền Giang) thối lui.

Nội dung "Giấy cam đoan chấp nhận chích ngừa" của chị Tuyết, ghi: "Sau khi nghe bác sĩ cho biết nguy cơ bệnh của tôi (hoặc của gia đình tôi) những nguy hiểm của bệnh nếu không thực hiện chích ngừa và những tai biến có thể xảy ra sau khi chích ngừa; tôi tự nguyện cam đoan đồng ý...". Phía dưới là phần ký tên của người được tiêm và theo lời của chị Tuyết, y tá chỉ tiêm khi có giấy cam đoan.

"Tôi quyết định đi nơi khác chủng ngừa vì từng tiêm văcxin ở quê và cả Viện Pasteur, nhưng đây là lần đầu tiên bị yêu cầu ký vào thứ giấy kỳ quặc này", chị Tuyết vừa nói, vừa chìa ra tờ giấy chị nhất định giữ lại để hỏi cho rõ.

Trong khi đó dù đã ký vào giấy cam đoan chấp nhận tiêm phòng bệnh dại, song anh Tuấn (nhà ở quận Bình Chánh) vẫn cứ thắc mắc. "Tại sao phải làm thế, tôi nghĩ chỉ cần tư vấn trước tiêm là đủ" - anh Tuấn nói. Ít chữ nghĩa hơn anh Tuấn và chị Tuyết, bà Hà nhà (ở quận 7) quyết định mang đứa cháu sang Trung tâm Y tế Dự phòng TP HCM tiêm văcxin viêm gan B vì cho rằng: "Tờ giấy cam đoan của Bệnh viện Nhiệt Đới nhằm trốn tránh trách nhiệm nếu có tai biến".

Tiến sĩ Trần Tịnh Hiền - Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới khẳng định, bệnh viện hoàn toàn không có ý chạy trách nhiệm và người bệnh đã hiểu nhầm ý nghĩa việc ký giấy cam đoan. "Chúng tôi không hề ghi 'người được tiêm phải chịu trách nhiệm hoàn toàn nếu xảy ra tai biến', cũng không ghi 'bệnh viện không chịu trách nhiệm nếu xảy ra tai biến'. Tờ giấy cam đoan chấp nhận chích ngừa chỉ là bằng chứng cho thấy, người đi tiêm đã được tư vấn, đã hiểu đầy đủ ý nghĩa của việc tiêm và những tai biến có thể xảy ra sau tiêm mà thôi" - ông Hiền nói.

Cũng theo ông Hiền, nếu có xảy ra tai biến sau tiêm, cơ quan điều tra hoặc các hội đồng khoa học sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố lỗi như: văcxin, bảo quản văcxin, tiêm và có cả lỗi bác sĩ không khám, tư vấn cho người bệnh trước khi chích ngừa. "Nếu không yêu cầu họ ký, sau này có chuyện, bác sĩ sẽ không có bằng chứng để trình cơ quan điều tra" - ông Hiền nói.

Trả lời câu hỏi: "Tại sao một số bệnh viện khác ở TP HCM không buộc người bệnh ký cam đoan mà chỉ Bệnh Nhiệt đới thực hiện?", ông Hiền, thừa nhận đây là ý tưởng của bệnh viện từ năm 2005 đến nay. Theo ông Hiền, sáng kiến này xuất phát từ 2 nguyên nhân: một là sau một số tai biến văcxin, người bệnh thường quay ngược lại, cho rằng trước đó chưa được tư vấn; hai là trong tiêm chủng văcxin dịch vụ, bác sĩ chưa được pháp luật bảo vệ.

"Theo khoản 6, Điều 30 Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Nhà nước chỉ chịu trách nhiệm trong những trường hợp tai biến khi tiêm chủng mở rộng, chứ không bao cấp cả tiêm chủng dịch vụ" - ông Hiền trần tình. Chính vì thế, tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, chỉ những người tiêm văcxin dịch vụ mới phải ký giấy cam đoan.

"Không chỉ áp dụng với văcxin dịch vụ, kể cả những loại văcxin tiêm chủng mở rộng, người được tiêm cũng nên ký xác nhận sau khi đã được tư vấn về lợi ích cũng như những tai biến có thể xảy ra. Xã hội phát triển, người dân có quyền" - ông Giang nói. Riêng vấn đề câu chữ trong giấy đồng ý tiêm, theo ông Giang, để tránh gây hiểu lầm, Sở sẽ sớm có mẫu chung cho các bệnh viện áp dụng.

Buộc ký cam kết trước khi tiêm văcxin là xé rào

Bộ Y tế, chiều 27/3, đã yêu cầu Sở Y tế TP HCM giải trình rõ chủ trương cho người bệnh phải ký cam kết đồng ý chích ngừa, vì quy định chỉ mới hướng dẫn xác nhận đã được tư vấn.

Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới đã làm theo quy trình nhưng đi trước một bước trong khâu tư vấn thông qua “Giấy cam đoan chấp nhận chích ngừa”. Giấy cam đoan này được soạn theo mẫu giấy cam đoan phẫu thuật của Bộ Y tế. Ông Châu cho rằng cách làm này chưa hợp lý vì dễ khiến người đi tiêm hoang mang.

“Sở Y tế đã yêu cầu Bệnh viện Nhiệt Đới dừng việc cho ký cam đoan, nhưng sắp tới Sở sẽ có mẫu hướng dẫn chung để tạo quyền lợi cho người tiêm chủng” - ông Châu nói. Người đứng đầu Sở Y tế cũng nói, có rất nhiều loại hình thức tư vấn như bằng tờ rơi, bằng miệng… Mục tiêu cuối cùng của ngành y tế là tất cả người dân phải được tư vấn và khám sàng lọc trước khi tiêm.

Tại Trung tâm Y tế Dự phòng TP HCM, trước khi tiêm chủng, người dân cũng được bác sĩ tư vấn thông tin về văcxin và tiêm chủng, sau đó ký vào: “Bảng câu hỏi sàng lọc trước khi tiêm chủng”. Bản này không có cụm từ “cam đoan chấp nhận chích ngừa” như ở Bệnh viện Nhiệt đới, mà chỉ có câu “đã xem và được tư vấn”.

Theo bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ (Phó giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng TP HCM), diễn biến tâm lý của người đi tiêm ngừa thường là: ban đầu, ai cũng muốn chích vì sợ bệnh; tuy nhiên, sau khi nghe tư vấn thông tin về văcxin và tiêm chủng xong thì lại lo lắng do ngại tai biến. “Nhiệm vụ của bác sĩ là phải tư vấn sao cho người đi tiêm hiểu rõ tầm quan trọng của chủng ngừa để họ đồng ý chích” - bác sĩ Thọ nói.

Còn tại Viện Pasteur TP HCM, người dân không phải ký vào bất cứ giấy nào trước khi được chủng ngừa. Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh Tuấn (Phó phòng Khám – Tiêm ngừa) cho biết, không tổ chức ký giấy vì không đủ thời gian do lượng người đến tiêm quá đông.

Theo VnE