Bé gái dậy thì sớm

09:03:30 23/02/2008

Bé Loan 10 tuổi run rẩy nói với mẹ: "Mẹ ơi, con có thai". Chị Linh mẹ bé điếng người, nhưng cũng cố bình tĩnh tra hỏi con quan hệ với ai. Nhưng cô bé bảo chưa hề có chuyện đó.

Bé mũm mĩm, lớn dễ dậy thì sớm

Các nhà khoa học Mỹ cảnh báo: những bé gái thừa cân trước tuổi lên 3 rất dễ dậy thì sớm.

Nghiên cứu xác nhận những bé gái dậy thì sớm (trước tuổi lên 9) cũng sớm tiếp xúc với rượu chè và quan hệ tình dục sớm. Đây thực sự là thảm họa đối với các bé gái. Ngoài ra, dậy thì sớm cũng làm tăng nguy cơ ung thư, trong đó có ung thư vú.

TS Joyce Lee và các cộng sự, ĐH Michigan Health System phát hiện ra rằng rất nhiều thiếu nữ, từng thừa cân khi nhỏ/tuổi tập đi sẽ dậy thì sớm hơn so với các bạn cùng trang lứa từ 1 - 3 tuổi (dậy thì khi mới 7,8,9 tuổi trong khi tuổi dậy thì thông thường là 10 tuổi).

Những kết luận này dựa trên việc khảo sát 354 bé gái (3 - 12 tuổi) trong đó có 168 bé có dấu hiệu dậy thì (ngực phát triển) khi bước vào tuổi lên 9. Đa phần các bé gái này đều có chỉ số BMI cao trong suốt thời thơ ấu.

Một nghiên cứu khác của ĐH Bristol năm 2000 cho thấy cứ 6 bé gái thì có 1 bé dậy thì trước tuổi lên 8 (sớm hơn 18 tháng so với người mẹ).

Một giả thuyết là dậy thì được kích thích bởi leptin, hormon lấy nguyên liệu từ các chuỗi mỡ.

“Những nghiên cứu trước đó cho thấy các bé gái dậy thì sớm đều có chỉ số BMI cao hơn. Tuy nhiên, chưa nghiên cứu nào giải thích được liệu có phải dậy thì sớm dẫn tới tình trạng tăng cân hay tăng cân dẫn tới dậy thì sớm. Vậy nên cần phải có nhiều nghiên cứu hơn nữa trước khi đi tới khẳng định nguyên nhân thực sự dẫn tới tình trạng dậy thì sớm ở các bé gái”, TS Lee kết luận.

Thấy con không tiết lộ được thông tin gì, chị Linh đành đưa bé đến nhờ cô bạn thân là bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ (TP HCM) kiểm tra giúp. Sau khi khám, bác sĩ thông báo con gái chị không có thai và cũng chưa từng quan hệ với ai. Đoán có sự nhầm lẫn, chị Linh hỏi con sao lại bảo là có thai. Lúc này bé mới nói: “Vì mấy tháng nay con không thấy có kinh”.

Loan là một trong những bé gái bị dậy thì sớm, một tình trạng ngày càng phổ biến. Bác sĩ Huỳnh Thị Thu Thủy, Phó giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, cho biết, trước đây, trung bình tuổi dậy thì ở nữ giới là 14-15 tuổi. Nhưng theo một thống kê của bệnh viện trong năm 2005, chỉ số này đã giảm còn 11-12 tuổi, thậm chí có bé gái còn dậy thì khi mới được 8-9 tuổi.

Theo bác sĩ Thu Thủy, nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm là được tiếp xúc với nhiều hình ảnh dành cho người lớn từ các sách báo, phim ảnh. Chính những hình ảnh này đã tác động lên tuyến yên, buồng trứng và tử cung, làm bé gái dậy thì sớm. Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng cũng tác động đến tuổi dậy thì. Bác sĩ Trần Quốc Cường, Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM, cho biết trẻ mắc bệnh béo phì thường dậy thì sớm hơn so với bạn bè cùng tuổi, còn trẻ thiếu chất dinh dưỡng sẽ dậy thì muộn hơn.

Trẻ dậy thì sớm cần được điều trị

Theo tiến sĩ Vũ Thị Nhung, Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương TP HCM, sẽ là bất thường khi sự phát triển những đặc tính sinh dục thứ cấp ở bé gái xảy ra trước 8 tuổi. Một số dấu hiệu để nhận biết dậy thì bất thường là ngực phát triển trước 8 tuổi, có lông mu và lông nách trước 9 tuổi, âm vật to so với trẻ cùng lứa tuổi, có kinh trước 10 tuổi. Trẻ có lông mặt, mụn trứng cá, thay đổi giọng nói, quầng vú sậm màu, cơ quan sinh dục sậm màu.

Trẻ cao lớn nhanh vì xương trưởng thành sớm nhưng cũng sẽ ngưng cao sớm, khiến chiều cao trở nên thấp hơn trung bình. Nguyên nhân xuất hiện các dấu hiệu trên có thể do u hoặc sự phát triển bất thường của buồng trứng, tuyến thượng thận, tuyến yên hay não bộ, có thể do bất thường của hệ thần kinh trung ương, bệnh di truyền và một số trường hợp không tìm được nguyên nhân.

Thấy con có các biểu hiện dậy thì sớm, cha mẹ cần đưa đi khám để tìm nguyên nhân. Nếu dậy thì sớm do u bướu, cần phẫu thuật; nếu do nội tiết thì phải dùng nội tiết tố điều trị.

Cần chuẩn bị tâm lý cho trẻ

Rất nhiều trẻ khi thấy kinh lần đầu đã lo sợ, hoảng loạn, nhiều trẻ còn tưởng mình sắp chết vì trước đó chưa được trang bị kiến thức về chuyện này. Theo bác sĩ Thu Thủy, trước khi có kinh nguyệt, trẻ sẽ có những dấu hiệu tiền dậy thì như phát triển cơ quan sinh dục, phát triển ngực. Lúc này, các bà mẹ cần chuẩn bị tâm lý, kiến thức cho trẻ.

Một việc cũng rất quan trọng là hướng dẫn trẻ cách giữ vệ sinh hằng ngày trong kỳ kinh. Bác sĩ Huỳnh Thị Thu Thủy từng tiếp nhận khá nhiều bé gái mới 10-12 tuổi đã bị viêm nhiễm âm hộ do vệ sinh không đúng cách. Một số trường hợp còn bị sưng tấy vùng âm hộ, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm dính âm hộ, âm đạo, nhiễm trùng vùng tử cung, buồng trứng, gây vô sinh, có thai ngoài tử cung.

Khi mới có kinh, chu kỳ kinh thường không đều, có thể 3-4 tháng sau mới lặp lại nên cũng cần đề cập để trẻ bớt lo lắng. Với những trường hợp ra huyết nhiều, các bà mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị vì tình trạng này sẽ làm trẻ mệt mỏi, thiếu máu. Ngoài ra, các bà mẹ cần giáo dục giới tính để trẻ biết cách tránh bị lạm dụng tình dục và mang thai ngoài ý muộn

Theo Người Lao Động / BBC