Kiện 74 tỷ đồng tác quyền "Biệt động Sài gòn"

Cựu nhà báo Nguyễn Thanh đã kiện ông Lê Phương vì cho rằng mình là tác giả duy nhất của 'Biệt động Sài Gòn', số tiền bồi thường không phải 15 tỉ đồng như tại phiên tòa trước mà đã đội lên 74 tỉ đồng.

Phiên xử sơ thẩm tranh chấp tác quyền kịch bản phim "Biệt động Sài Gòn" đã được mở sáng 11/5 tại Tòa án Nhân dân TP Hà Nội sau 2 lần bị hoãn. Tòa đã có kết luận nhưng cả nguyên đơn lẫn bị đơn đều không thỏa mãn và khẳng định sẽ kháng án.

Vụ kiện dai dẳng quanh tranh chấp tác quyền kịch bản phim Biệt động Sài Gòn cũng đã đi đến kết luận cuối cùng. Một số yêu cầu của nguyên đơn là ông Nguyễn Thanh đã bị Tòa án Nhân dân TP Hà Nội bác bỏ, có quyết định được những người trong cuộc cho là nhằm "xoa dịu" cả hai bên nhưng khi phiên tòa kết thúc, cả nguyên đơn lẫn bị đơn đều tỏ ra bức xúc và khẳng định sẽ tiếp tục kháng cáo.

Người bảo có, kẻ bảo không

Theo giải trình tại phiên tòa sáng 11/5 thì qua lời giới thiệu của một người bạn, ông Phương đã tới gặp ông Thanh đặt vấn đề cộng tác viết kịch bản phim về những chiến sĩ biệt động Sài Gòn theo yêu cầu của Hãng Phim truyện Việt Nam, nơi ông Phương từng công tác. Ông Thanh khi đó đã có nhiều bài ký sự về các chiến sĩ biệt động Sài Gòn đăng trên báo Quân Đội Nhân Dân và đã nhận lời viết kịch bản phim theo đề nghị từ phía ông Phương nhưng không hề có bất cứ hợp đồng giao kèo nào.

Từng phần của kịch bản viết tay với tổng số 196 trang sau khi hoàn thành đã được chuyển cho ông Phương vào năm 1981. Ông Thanh cũng khẳng định chắc chắn rằng mình chỉ được trả thù lao 3 lần, mỗi lần 400 đồng từ phía ông Phương như một khoản tiền nhận bút và bồi dưỡng mà không được nhận bất cứ khoản tiền nào khác sau này khi kịch bản phim được đăng trên báo Sài Gòn Giải Phóng cũng như được NXB Thanh Hóa và Hội VH-NT Long An xuất bản thành sách. Ông Thanh cho rằng ông Phương đã gửi kịch bản phim tới các báo và NXB mà không xin phép, không trả nhuận bút cho mình.

Đây chính là lý do ông Thanh khởi kiện ông Phương và đòi đền bù thiệt hại. Thêm vào đó ông Thanh muốn tòa xác định kịch bản phim Biệt động Sài Gòn là của riêng ông đồng thời cũng buộc Nhà Xuất bản Thanh Hóa, Hội VH-NT tỉnh Long An cũng như báo Sài Gòn Giải Phóng xin lỗi, những đơn vị đăng tải và xuất bản thành sách kịch bản Biệt động Sài Gòn mà không xin phép cũng như trả nhuận bút.

Trong khi đó ông Phương một mực khẳng định rằng kịch bản nhận từ ông Thanh dài tới 400 trang, không phù hợp với một bộ phim dài 2 tập do Hãng Phim truyện VN đặt hàng nên ông phải viết lại. Mặc dù vậy ông Phương vẫn để ông Thanh đứng tên với tư cách là đồng tác giả kịch bản mặc dù kịch bản tập 3 và 4 của phim Biệt động Sài Gòn do ông tự viết. Ông Phương cho biết tiền nhuận bút Hãng Phim truyện Việt Nam trả cho toàn bộ 4 tập phim Biệt động Sài Gòn là 12.000 đồng và ông Thanh đã nhận đủ 4000 đồng theo thỏa thuận: ông Thanh nhận 1/3 nhuận bút còn ông Phương hưởng 2/3 tùy theo đóng góp của hai người vào kịch bản.

Ông Phương cũng một mực cho rằng ông không hề biết việc các báo và nhà xuất bản in lại kịch bản phim Biệt động Sài Gòn vì tất cả đều đăng mà không xin phép. Chỉ duy nhất có báo Sài Gòn Giải Phóng sau khi đăng kịch bản phim làm nhiều kỳ đã gửi 2500 đồng nhuận bút cho ông kèm lời xin lỗi vì không xin phép trước. Sau đó ông Phương đã nhắn ông Thanh đến lấy 1/3 số tiền nhuận bút (trên 800 đồng) nhưng ông Thanh đã không đến lấy. Đại diện báo Sài Gòn Giải Phóng cũng xác nhận đã trả nhuận bút đầy đủ cho tác giả tuy nhiên do sự việc diễn ra đã quá lâu nên không còn giữ lại chứng từ liên quan.

Đòi 74 tỉ đồng, chỉ được nhận chưa đầy 10 triệu đồng

Có mặt trong phiên tòa sơ thẩm sáng 11/5 ngoài ông Nguyễn Thanh (nguyên đơn), ông Lê Phương, đại diện Hãng Phim truyện Việt Nam (bị đơn) còn có đại diện báo Sài Gòn Giải Phóng (bên liên quan) và một số phóng viên. Đến nơi những người tham dự phiên tòa mới tá hỏa khi được biết số tiền ông Thanh yêu cầu ông Phương trả nhuận bút cũng như bồi thường không chỉ dừng lại ở con số 15 tỉ đồng như tại phiên tòa mở hôm 27/3/2009 mà đã được đội lên tới trên 74 tỉ đồng.

Yêu cầu trong đơn kiện bổ sung của ông Thanh cũng thay đổi xoành xoạch. Nếu như trong đơn kiện gửi đi ngày 20/9/2007, ông Thanh chỉ yêu cầu chứng minh kịch bản Biệt động Sài Gòn là của riêng ông và đòi Hãng Phim truyện VN trả 550 triệu tiền nhuận bút thì tới đơn kiện bổ sung gửi lên tòa ngày 3/12/2007, ông Thanh đề nghị chỉ cho phép ông Lê Phương là biên tập viên, không được đứng chung tên là đồng tác giả và đòi ông Phương trả cho mình 10 tỉ đồng tiền nhuận bút. Thậm chí trong phiên tòa sáng 11/5, luật sư của ông Nguyễn Thanh còn viết trong bản kiến nghị gửi đến tòa yêu cầu cả báo Sài Gòn Giải Phóng cũng phải chịu trách nhiệm bồi thường danh dự cho thân chủ của mình dù trước đó chưa hề đề cập đến.

Chưa hết, ông Thanh cũng buộc Hãng Phim truyện Việt Nam phải trả nhuận bút kịch bản phim Biệt động Sài Gòn tương đương 900 cây vàng theo giá vàng thị trường năm 1981, vào thời điểm ông viết kịch bản phim. Trong khi đó, đại diện của Hãng Phim truyện Việt Nam cho biết họ chỉ đặt hàng ông Lê Phương, khi đó là biên tập viên của Hãng viết kịch bản phim. "Chúng tôi không có trách nhiệm trả nhuận bút cho ông Nguyễn Thanh. Chúng tôi không ký hợp đồng hay giao kèo nào với ông Nguyễn Thanh và cũng không biết ông Nguyễn Thanh là ai. Đây là vấn đề giữa ông Nguyễn Thanh và Lê Phương", bà Nguyễn Thị Hoa, đại diện Hãng Phim truyện VN nói.

Sau khi xem xét các chứng cứ và tiến hành thẩm vấn các bên liên quan, Tòa án nhân dân TP HN kết luận: Do hai bên đều không xuất trình được bản thảo viết tay lần đầu tiên và cả ông Nguyễn Thanh cũng như ông Lê Phương không chứng minh được mức độ đóng góp của mình nên cả hai ông là đồng tác giả của kịch bản phim Biệt động Sài Gòn. Thêm vào đó, không hề có văn bản giao kèo cũng như hợp đồng nào chứng minh ông Thanh hợp tác với Hãng Phim truyện Việt Nam và được hãng này đặt hàng viết kịch bản phim Biệt động Sài Gòn nên không có căn cứ để kiện Hãng Phim truyện Việt Nam.

Do sự kiện đã diễn ra quá lâu, các chứng từ đều không còn lưu lại, việc đòi tiền đền bù của ông Nguyễn Thanh với các bị đơn cao như vậy là thiếu căn cứ nên sau khi hội thẩm, Tòa án nhân dân TP.HN đã tuyên bố bác yêu cầu của ông Nguyễn Thanh về việc đòi nhuận bút từ Hãng Phim truyện Việt Nam cũng như yêu cầu xác nhận kịch bản phim Biệt động Sài Gòn là của riêng ông. Tòa cũng tuyên bố kịch bản phim Những thiên thần ra trận sau khi được dựng thành phim Biệt động Sài Gòn là của cả ông Nguyễn Thanh và Lê Phương.

Do vậy số tiền nhuận bút phải được chia đôi. Căn cứ vào đó, ông Phương phải trả ông Thanh 6050 đồng còn thiếu (trích từ nhuận bút Hãng Phim truyện VN và báo Sài Gòn Giải Phóng) tương đương 9.072.000 đồng hiện tại.

Dù đã có kết luận nhưng cả ông Nguyễn Thanh và ông Lê Phương đều khẳng định sẽ tiếp tục kháng án vì không đồng tình với kết luận của Tòa.

Theo Vietnamnet