Lưu ý cho con bú mẹ

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng khó có gì thay thế được dành cho bé của bạn. Khi nuôi con bằng sữa mẹ, nên lưu ý một số điểm để có thể chăm sóc bé yêu một cách tốt nhất.

Cho bé bú theo nhu cầu

Theo bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Hoa (Sức Khỏe & Đời Sống), cho bé bú đúng cách thức sẽ giúp bé thu nạp được nhiều hơn dinh dưỡng từ sữa mẹ, đồng thời cũng giúp mẹ giảm đi những bệnh lý về tuyến vú.

Nên cho bé bú ngay sau khi sinh (trong vòng 30-60 phút sau khi sinh), để bé được bú sữa non và giúp sữa mẹ tiết ra nhiều hơn.

Ngậm bắt vú tốt                                Ngậm bắt vú không tốt

Cho bé ngậm vú đúng: Để bé há to miệng mới đưa miệng bé ngậm vào núm vú, giúp bé ngậm cả quầng thâm của bầu vú, cằm bé phải sát với vú mẹ, như vậy bé mới mút được nhiều sữa không làm ứ sữa trong bầu vú (có thể gây áp-xe vú) và không làm nứt núm vú của mẹ.

Bú hết sữa trong bầu vú: Một lần bú phải cho bé bú hết sữa trong bầu vú và để bé tự nhả vú khi bé no. Đối với bé mới sinh, nếu bé không bú hết sữa thì vắt bỏ sữa còn lại trong bầu vú, tránh còn thừa sữa sẽ làm sữa dần tiết ít đi.

Bế bé bú sai cách.                                       Bế đúng cách.

Thời gian bú: Một bữa bú trung bình kéo dài từ 5 phút tới 20 phút. Nếu thời gian bú ngắn hơn hoặc dài hơn mà bé bị rối loạn tiêu hóa, chậm lên cân hoặc tăng cân quá nhanh thì cần đưa bé tới bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng kiểm tra. Bú mẹ hoàn toàn từ lúc sinh tới 6 tháng tuổi. Cho bé bú mẹ tới 18 tháng hoặc 24 tháng, nhưng phải cho bé ăn dặm lúc 6 tháng tuổi. 

Sau khi bé bú: Sau khi cho bé bú xong, người mẹ có thể dùng một chiếc khăn mềm thấm nước ấm lau nhẹ mặt lưỡi của bé để vệ sinh lưỡi giúp bé ăn ngon miệng. Khi bé đã bú no, tiếp tục ôm bé trong vòng tay, nhẹ nhàng xoa lưng bé, điều này sẽ khiến lượng khí không nuốt được thoát ra ngoài, bé tránh bị ợ hơi.

Chế độ dinh dưỡng khi nuôi con bằng sữa mẹ

Theo Phó giáo sư - tiến sĩ Nguyễn Thị Lâm (Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia Việt Nam), sau sinh, người mẹ nên có một chế độ dinh dưỡng khoa học bằng cách ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng và chú ý những điểm sau đây:

- Hạn chế đồ ăn chiên, xào, đồ ngọt, thức ăn nhanh... Thay vào đó hãy chọn thức ăn nhiều protein nhưng ít mỡ, nên dùng dầu thực vật trong chế biến thức ăn.

- Ăn nhiều rau xanh, hoa quả để tăng cường lượng vitamin và khoáng chất cho cơ thể.

- Nên duy trì uống sữa dành cho bà mẹ mang thai và cho con bú để đảm bảo đủ chất mà không bị tăng cân, chọn loại sữa có bổ sung FOS (chất xơ) tốt cho hệ tiêu hóa, giúp tăng khả năng hấp thụ của mẹ. Bởi vì sau khi sinh nở, hệ tiêu hóa của người mẹ thường bị yếu, khó khăn hơn trong việc hấp thụ dinh dưỡng, đặc biệt là những chất khó tiêu như đạm.

Ngoài ra, dinh dưỡng khoa học rất quan trọng để làm giàu các dưỡng chất cung cấp cho bé qua sữa mẹ - đặc biệt là nucleotides - rất cần thiết cho bé sơ sinh để hỗ trợ tăng cường miễn dịch vì trong giai đoạn này, hệ miễn dịch của trẻ phát triển chưa hoàn chỉnh.

- Ăn sáng vừa phải, đều đặn giúp người mẹ tránh tình trạng ăn uống quá độ trong ngày cũng là một cách hạn chế tăng cân hợp lý.

Lưu ý: Trước đây, người mẹ sau khi sinh thường áp dụng chế độ kiêng khem khắt khe như chỉ ăn cơm trắng với muối hay chỉ ăn duy nhất thịt nạc kho mặn, kiêng ăn rau... Phương pháp này không tốt bởi không cung cấp đủ dưỡng chất cho cả mẹ và bé. Người mẹ sau sinh cũng cần chú ý tới việc uống nhiều nước hàng ngày (2-3 lít) vì nước là thành phần chính tạo nên sữa cho con bú. Có thể uống nước lọc, uống sữa, nước ép hoa quả. Trong thời kỳ cho con bú cần tránh các loại chất kích thích có ảnh hưởng không tốt tới hệ thần kinh và sức khỏe của bé và hạn chế một vài loại gia vị như: ớt, tỏi, hành có thể qua sữa gây mùi khó chịu, trẻ dễ bỏ bú.

Dùng thuốc khi cho con bú

Trong thời gian cho bé bú, người mẹ cần thận trọng khi dùng thuốc, tiêm thuốc. Điều này ảnh hưởng đến bé. Nếu dùng thuốc khi nuôi con bú, thuốc có thể ngấm vào sữa. Vì thế, khi dùng thuốc bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ.

Không nên cho con bú nếu người mẹ đang mắc một số bệnh truyền nhiễm như lao, AIDS… để tránh lây bệnh cho bé.

Phương Thảo (tổng hợp)