Nói với bé về giới tính

Bé trai khoảng 3 tuổi chạy theo một bé gái trạc tuổi mình và đòi ôm hôn, trong khi bạn nhất quyết không đồng ý và xô cậu ngã xuống đường. Nhưng càng bị đẩy, cậu bé càng lao đến hăng hơn.

Nội dung clip này chiếu trong buổi "Nói chuyện với bé về giới tính" do Trung tâm truyền thông giáo dục sức khỏe TP HCM tổ chức, được hơn 60 phụ huynh tham dự cùng chia sẻ là "chuyện thường gặp ngày nay".

"Tôi thường gặp chuyện này ở con cháu trong nhà. Đó chỉ là một hành động vô thức, vì con nít đâu có biết gì, chỉ là bày tỏ sự yêu mến với bạn thôi” - một phụ huynh chia sẻ.  

Bác sĩ tư vấn cha mẹ về giới tính trẻ em. Ảnh: Xuân Hường.

Bác sĩ Phạm Ngọc Thanh (cố vấn khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi đồng 1) cho rằng, đó là suy nghĩ thông thường của người lớn về bé. Theo bác sĩ, một em bé phát triển bình thường đã có thể nhận thức về giới tính của mình từ lúc 3 tuổi. “Cậu bé thích ôm hôn người bạn khác giới mình là một biểu hiện của bản năng tình dục” - bác sĩ Thanh cho biết.

Trích dẫn lý thuyết tình dục của nhà phân tâm học Sigmund Freud, bác sĩ Thanh cho biết hành động mút vú mẹ của bé sơ sinh không chỉ để hấp thu sữa mà còn thỏa mãn khoái cảm ở vùng môi miệng bé.

“Giai đoạn sơ sinh, vùng gợi dục của bé em nằm ở miệng, biểu hiện ở hiện tượng mút. Từ 2 đến 7 tuổi, vùng này ở khu vực hậu môn qua biểu hiện cố tình giữ lại chất thải trong đại tràng và từ 7 tuổi trở lên thì ở bộ phận sinh dục. Nếu không nhận biết rõ điều này, chính những cư xử của cha mẹ với bé sẽ dẫn đến sự lệch lạc về tình dục của bé sau này” - bác sĩ Thanh trình bày.

“Có một bà mẹ từng rất bối rối tâm sự với tôi, cậu con trai của cô ấy nói rằng yêu mẹ và lớn lên sẽ lấy mẹ làm vợ. Khi người cha tỏ ý không đồng tình, cậu bé nói vô tư: 'Phải cho con lấy mẹ, không thì con sẽ giết ba'” - bác sĩ Thanh kể.

Theo bác sĩ Thanh, việc bé bày tỏ rằng bé yêu và muốn cưới cha, lấy mẹ của mình cũng là một biểu hiện vô thức về bản năng giới tính. Với bé, cha (mẹ) chính là những "người tình" đầu tiên và có ảnh hưởng lớn đến xu hướng tìm bạn đời sau này. Tuy nhiên, nhiều người lớn đang gặp khó khăn trong việc giải thích cho bé về những vấn đề giới tính.  

Chị Hồng Loan (quận 11, TP HCM) tâm sự, cả hai con gái của chị đều nhất quyết không chịu mặc váy và gần đây chị lại phát hiện con gái lớn 13 tuổi nhắn tin qua lại với một bạn gái khác và xưng “anh”, gọi bạn là “mèo con”. Tỏ ra khá lo lắng, chị quyết định đưa con đến tham vấn bác sĩ.

Bà Mai (68 tuổi, quận 10) lại băn khoăn chuyện cô cháu gái 6 tuổi chạy khắp nơi năn nỉ người ta sinh em bé cho mình vì thích được chăm em bé. “Mẹ ơi, phải làm sao để cho tinh trùng gặp được trứng rồi có em bé?” - câu hỏi bất ngờ của cô con gái 10 tuổi khiến một người mẹ khác không biết phải trả lời thế nào.

Lời khuyên chung của bác sĩ Thanh trong các trường hợp này là phụ huynh cần hiểu biết, bình tĩnh lắng nghe con và kiên nhẫn giải thích cho con mình. “Đừng nghĩ bé thì không biết gì, thời đại bây giờ, nhiều lúc chính các bé dạy lại người lớn chúng ta” - bác sĩ Thanh nhấn mạnh.

Bác sĩ cho rằng, người lớn ngày nay đang đồng nhất khái niệm giới tính với tình dục và coi nó là lĩnh vực mà bé không được phép bàn tới. Thực tế giới tính là một khái niệm rất rộng, ảnh hưởng đến cả nhân cách, năng lực, tình cảm của bé. Việc người lớn la mắng, đánh phạt bé vì những câu hỏi mà ta cho rằng không nên sẽ khiến bé ức chế, dẫn đến việc tự tìm hiểu không có định hướng. Hệ quả là các hiện tượng bé quan hệ tình dục sớm, phá thai, bị xâm hại tình dục hay lệch lạc về giới tính…

Theo cố bác sĩ Trần Bồng Sơn (một chuyên gia về tình dục học) thì vấn đề không phải là có nên "vẽ đường cho hươu chạy" hay không, vì "hươu" đã "chạy lung tung" cả rồi. Điều cần thiết là chúng ta cần biết vẽ như thế nào để "hươu" chịu chạy theo con đường ta vẽ ra.

Nói với bé về giới tính

Lời khuyên của các bác sĩ dành cho phụ huynh về việc trò chuyện với bé về giới tính:

- Phụ huynh nên tôn trọng, chân thành, cởi mở, biết lắng nghe, không trấn áp hù dọa bé.

- Khuyến khích, khen ngợi khi bé đặt câu hỏi. Quan tâm đến quan điểm của bé: Cần hỏi xem bé đã biết gì, biết đến đâu để điều chỉnh kịp thời và cung cấp kiến thức cho bé.

- Khi bé 3-4 tuổi, cho bé đứng trước gương và chỉ các bộ phận trên cơ thể cháu, giải thích về sự khác biệt giữa con trai và con gái bằng những quyển sách có hình ảnh sinh động.

- Dạy bé tôn trọng và giữ gìn cơ thể mình để bé biết tôn trọng cơ thể của người khác. Nói với bé về những vùng nhạy cảm trên cơ thể mà không để cho người lạ chạm vào như môi, cổ, ngực, vùng kín và mặt trong của đùi. Hơn nữa, chính cha mẹ cũng phải cẩn trọng, hạn chế âu yếm con ở những vùng này vì sẽ vô tình gợi dục ở bé.

- Tạo điều kiện cho bé ngủ riêng và tự vệ sinh thân thể để tránh những ảnh hưởng không tốt từ sinh hoạt của người lớn.

Theo Xuân Hường
VnExpress