Gợi ý cho bé bắt đầu ăn dặm

Sau giai đoạn bú sữa mẹ hoàn toàn, bé cần được ăn bổ sung để cung cấp đủ nhu cầu về năng lượng và dinh dưỡng.

Thời điểm cho bé ăn dặm

Ăn bổ sung (ăn dặm) là cho bé ăn những thức ăn khác ngoài sữa mẹ. Thời gian bắt đầu cần cho bé ăn dặm là khi bé tròn 6 tháng tuổi. Theo truyền thống người Việt Nam và theo khuyến nghị ăn dặm cho bé là bắt đầu ăn dặm bằng bột gạo xay hoặc cháo xay nấu với thịt, trứng, rau.

Giai đoạn này bé cần khoảng gần 700kcal/ngày (sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450kcal/ngày). Lượng thức ăn trong các bữa ăn dặm cũng cần tăng lên khi bé lớn (tăng dần về số lượng và đậm độ đặc). Nếu không đảm bảo đủ bữa ăn dặm bé sẽ còi cọc, phát triển chậm.

Một lý do nữa cần ăn dặm là do từ 6 tháng tuổi, lượng sắt dự trữ không còn, do vậy bé sẽ thiếu sắt nếu chỉ lấy từ nguồn sữa mẹ. Nếu cơ thể không có đủ lượng sắt bé sẽ bị thiếu máu. Khoảng thiếu hụt sắt lớn nhất vào lúc bé 6 -12 tháng và nguy cơ thiếu máu lớn nhất cũng ở nhóm tuổi này.

Trong một số trường hợp đặc biệt có thể cho bé ăn bổ sung từ giữa tháng thứ 4 khi bé không tăng cân một cách bình thường mặc dù bé vẫn được bú mẹ đầy đủ; hoặc bé được bú mẹ thường xuyên nhưng vẫn tỏ ra đói ngay sau khi bú; hoặc mẹ có bệnh không cho con bú được.

Cách cho bé ăn dặm

Ngay từ khi tròn 6 tháng tuổi, bé cần ăn dặm và phải được ăn dặm đúng cách, đó là bột / cháo nấu với đủ 4 nhóm thực phẩm như sau:

Với bé trên 1 tuổi, mẹ nên đa dạng thực đơn ăn dặm để tránh làm bé lười ăn do ăn cháo quá lâu. Đổi món cho bé với các món soup khoai tây thịt bò xay, bún, phở, bánh đa,... để bé hào hứng với bữa ăn dặm.

Nhóm cung cấp chất đạm: Thịt nạc (lợn, gà), lòng đỏ trứng gà là những thực phẩm giàu đạm dễ tiêu được khuyến nghị dùng cho bé khi mới bắt đầu tập ăn dặm, sau đó cho bé ăn thịt bò, cá, tôm, cua (khi sang tháng tuổi thứ 7). Trên 1 tuổi bé có thể ăn cả quả trứng gà (cả lòng đỏ và lòng trắng).

Nhóm cung cấp chất béo: Bé cần ăn cả dầu thực vật và mỡ động vật (mỡ gà, mỡ lợn...), với tỷ lệ tốt nhất là 1:1 (xen kẽ các bữa dầu và mỡ). Các loại dầu thực vật nên ăn đa dạng (đậu nành, mè, ôliu, dầu cá hồi...) riêng dầu gấc không nên ăn hàng ngày mà chỉ nên 1-2 lần/tuần để tránh vàng da do thừa tiền vitamin A.

Nhóm cung cấp chất xơ và vitamin: Rau xanh và củ quả.

Tiêu chí chọn thực phẩm bổ sung cho bé

Giàu năng lượng và giàu dinh dưỡng: Đặc biệt là sắt, kẽm, canxi, vitamin A, C và folate (có nhiều trong thức ăn nguồn gốc động vật, hải sản, sữa...).

Sạch và an toàn: Không có tác nhân gây bệnh (không có vi khuẩn gây bệnh hoặc các sinh vật có hại khác); Không có các hóa chất có hại hoặc chất độc; Không có xương hoặc các miếng cứng có thể gây tổn thương cho bé.

Không quá nóng, cay, mặn, dễ ăn với bé, bé thích ăn.

Dễ chuẩn bị từ các thực phẩm của gia đình, địa phương, giá hợp lý, dễ nấu.

Cần chú ý rửa và giữ sạch dụng cụ làm bếp và bát đũa khi chuẩn bị thức ăn cho bé, cần cho bé ăn trong vòng hai giờ sau khi nấu.

Nên tránh dùng những bữa phụ có quá nhiều đường (làm hỏng răng) và có giá trị dinh dưỡng thấp (ví dụ: nước có gas, kẹo kem, kẹo que), dễ gây các bệnh rối loạn chuyển hóa sau này.

Theo SK&ĐS