Để răng bé không xỉn màu

Màu răng bình thường do yếu tố di truyền quyết định. Răng vĩnh viễn bình thường có màu trắng trong. Màu răng thường không đều ở tất cả các răng, các răng nanh thường có màu sậm hơn.
 
Nhiều nguyên nhân gây ngả màu răng

- Nguyên nhân phổ biến nhất là do bé không được bố mẹ quan tâm chăm sóc răng miệng đúng cách; không được chải răng thường xuyên, các loại vi khuẩn (hay mảng bám) hình thành trên bề mặt răng lâu ngày khiến răng ngả màu.

Trong quá trình ăn uống, các loại màu trong thực phẩm bám vào bề mặt răng. Các vết dính này thường bám vào những trũng, rãnh trên bề mặt răng. Những vết dính có nhiều màu khác nhau như: vàng đậm, nâu nhạt đến nâu đậm, thậm chí có màu đen. Nếu vệ sinh răng miệng không đúng cách thì lâu ngày bề mặt răng sẽ sậm màu.

- Men răng kém (sinh ngà bất toàn hay thiểu sản men): men răng phát triển không đầy đủ, chất lượng men răng kém (có thể do gene) thường làm răng bị chuyển màu.

- Các bệnh lý tổn thương ở răng như: sâu răng, viêm nướu là những yếu tố tác động làm ngả màu răng. Sâu răng sẽ phân hủy các tế bào men dần dần, kết hợp với màu sắc trong thực phẩm (hoặc răng bị chết tủy) tạo nên những lỗ sậm màu (hoặc đen) trên răng.

- Thói quen bú bình: không những khiến bé dễ bị sâu răng hơn mà còn làm cho răng dễ bị ngả màu.

- Cho bé uống những loại thuốc dưới dạng dung dịch lỏng có chứa hàm lượng sắt lớn, cũng là một lý do khiến răng ngả màu.

- Răng bé cũng có thể bị ngả màu do sử dụng các loại thuốc kháng sinh như tetracycline, minocycline, oxytetracyclin và doxycycline. Nếu mẹ uống các loại thuốc này khi mang thai (hay bé uống thuốc này trước 7-8 tuổi) thì có thể làm răng bé sậm màu. Tùy thuộc vào thời điểm và thời gian dùng thuốc, liều lượng và loại thuốc kháng sinh mà răng bé ngả màu có nhiều mức độ. Màu răng có thể trở nên vàng, nâu hay xám xanh.

- Sử dụng quá nhiều fluor cũng khiến răng bé ngả màu. Nhiều bậc cha mẹ cho rằng, bé sử dụng kem đánh răng chứa càng nhiều fluor càng tốt để phòng ngừa sâu răng. Sai lầm này có thể dẫn đến những chấm trắng đục trên răng của bé, là dấu hiệu đầu tiên cho thấy răng bé bắt đầu ngả màu.

- Do một số bệnh khác, bé có thể đổi màu răng như mắc chứng bệnh vàng da.

Các triệu chứng của răng bị đổi màu

- Có những vết ố màu vàng, nâu, xám hay đen trên răng.

- Hơi thở của bé có mùi hôi.

- Tích tụ nhiều chất bẩn trên răng, có nhiều mảng bám vôi răng.

- Lợi (nướu) có dấu hiệu ửng đỏ.

- Trong miệng bé thường có nhiều răng bị sâu.

Phòng ngừa

Răng chỉ khỏe và đẹp nếu được làm sạch đúng cách. Tốt nhất bé nên chải răng ngay sau khi ăn, ngay cả khi chỉ ăn bánh kẹo, hoặc ăn vặt.

Không cho bé có thói quen bú bình, ngậm bình sữa (hoặc nước hoa quả) lúc đi ngủ, nhất là ban đêm. Tránh tình trạng vừa ăn uống vừa ngủ, có thể làm vi khuẩn đọng lại trong miệng, gây ngả màu răng.

Ăn nhiều đồ ngọt, ăn nhiều lần trong ngày và chểnh mảng vệ sinh răng miệng sẽ gây sâu răng. Do vậy, nên hạn chế cho bé uống các loại đồ uống có đường sau khi đã đánh răng. Uống nước ngọt trước khi đi ngủ, sau khi đã đánh răng sẽ làm cho răng dễ ngả màu và sâu răng.

Dùng fluor trong nước súc miệng (hay uống viên fluor) phải có sự hướng dẫn của bác sĩ. Hầu hết kem đánh răng đều có fluor và chỉ sử dụng kem này cho bé hơn 3 tuổi.

Với bé dưới 3 tuổi, nên cẩn thận khi sử dụng kem đánh răng chứa fluor, chỉ dùng một lượng kem đánh răng nhỏ bằng hạt đậu cho bé, tránh để bé nuốt kem đánh răng. Không được để bé đánh răng mà không có sự giám sát của người lớn. Việc nuốt thường xuyên kem chứa fluor sẽ gây ngộ độc, khiến bé mắc chứng nhiễm fluor, men răng trở nên đục và có thể bị nhuộm màu. Trường hợp nặng có thể gây khiếm khuyết cấu trúc răng.

Cha mẹ không tự ý mua tetracycline cho con uống. Không cho bé dưới 10 tuổi sử dụng bất kỳ loại tetracycline nào, vì những loại thuốc này sẽ ảnh hưởng đến men răng của bé gây tình trạng vàng răng vĩnh viễn do thuốc.

Bé được 1 tuổi nên thường xuyên đi khám răng định kỳ mỗi 6 tháng một lần, để kịp thời phát hiện bất kỳ những dấu hiệu bất thường ở giai đoạn sớm. Không nên chờ đến khi bé có răng sâu (hay răng đổi màu) mới đến bác sĩ răng - hàm - mặt.

Khi cho bé uống thuốc sắt dạng sirô, không cho thuốc tiếp xúc trực tiếp với răng; sau đó, cần uống nhiều nước, súc miệng kỹ. Nên uống thuốc bằng ống hút để tránh răng bị đen do thuốc chứa sắt.

ThS. BS. Nguyễn Quốc Dũng (Sức Khỏe & Đời Sống)