Giúp bé tránh còi xương

Bé còi xương là do cơ thể bị thiếu hụt vitamin D, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu, chuyển hóa canxi và photpho.

>> Phòng còi xương từ sớm
>> Nguyên nhân, phòng tránh còi xương

Bệnh thường gặp ở bé dưới 3 tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu ánh sáng mặt trời, do kiêng khem quá mức và chế độ ăn nghèo canxi - photpho; những bé không được bú mẹ dễ bị còi xương hơn bé bú mẹ.

Những dấu hiệu chứng tỏ bé bị còi xương

- Bé hay quấy khóc, ngủ không yên giấc, hay giật mình, ra nhiều mồ hôi khi ngủ.

- Xuất hiện rụng tóc vùng sau gáy tạo thành hình vành khăn. 

- Các biểu hiện ở xương: thóp rộng, bờ thóp mềm, thóp lâu kín, có các bướu đỉnh, bướu trán (trán dô), đầu bẹp cá trê.

- Các trường hợp còi xương nặng có di chứng: chuỗi hạt sườn, dô ức gà, vòng cổ chân, cổ tay, chân cong hình chữ X, chữ O.

- Răng mọc chậm, trương lực cơ nhẽo, táo bón.

- Chậm phát triển vận động: chậm biết lẫy, biết bò, đi, đứng…

- Trong trường hợp còi xương cấp tính: bé có thể bị co giật do hạ canxi máu.

Những bé dễ có nguy cơ bị còi xương: bé sinh non, đẻ sinh đôi; bé nuôi bằng sữa bò; bé quá bụ bẫm; bé sinh vào mùa đông.

Phân biệt còi xương và bệnh còi cọc:

- Bé còi cọc: bé bị suy dinh dưỡng, có số đo về cân nặng và chiều cao đều thấp hơn bé bình thường, cũng có thể kèm còi xương hoặc không.

- Bệnh còi xương: có thể gặp ở cả những đứa bé rất bụ bẫm, do nhu cầu về canxi, photpho cao hơn bé bình thường.

Điều trị khi bé bị còi xương

- Cho bé tắm nắng hàng ngày: để chân (tay, lưng, bụng) bé lộ ra ngoài từ 10 -15 phút lúc buổi sáng (trước 9h). Về mùa đông (không có ánh nắng), cho bé đi tắm điện ở khoa vật lý liệu pháp tại các bệnh viện. Dưới da có sẵn các tiền vitamin D là 7 dehydrocholesterol, dưới tác dụng của tia tử ngoại của ánh nắng mặt trời các tiền vitamin sẽ bị hoạt hóa chuyển thành vitamin D. Vitamin D có tác dụng điều hòa chuyển hóa và hấp thu canxi, photpho. Ánh nắng mặt trời phải được chiếu trực tiếp trên da mới có tác dụng, nếu qua lần vải thì sẽ còn rất ít tác dụng.

- Cho bé uống vitamin D 4000UI/ngày trong 4-8 tuần (trong trường hợp bé bị viêm phổi, tiêu chảy cần tăng liều 5.000-10.000 UI/ngày trong 1 tháng); hoặc cho bé tiêm vitamin D 200.000UI/uống, 3 tháng tiêm nhắc lại một lần trong năm đầu tiên.

- Cho bé uống thêm các chế phẩm có canxi như: canxi B1 - B2 - B6 (1–2 ống/ngày); bé lớn có thể ăn cốm canxi (1-2 thìa cafe/ngày).

- Cho bé bú mẹ; ăn bổ sung các loại thực phẩm có chứa nhiều canxi (sữa, cua, tôm, cá) trong các bữa ăn hàng ngày (cần xóa bỏ quan niệm cho bé ăn xương ống, xương chân gà sẽ chống được còi xương); cho dầu mỡ vào bữa ăn hàng ngày của bé (vì vitamin D là loại tan trong dầu, nếu chế độ ăn thiếu dầu mỡ thì dù có được uống vitamin D bé cũng không hấp thu được nên vẫn bị còi xương).

Theo ThS.BS. Lê Thị Hải
SK & ĐS