Sự phát triển trong 2 năm đầu đời

Trong 2 năm đầu, sự tăng trưởng ở bé rất lớn: bé ngồi - đứng - đi- chạy; bé với - sờ, nắm - ném... Và mỗi đồ vật trở thành một dịp khám phá với giác quan và tay chân.

Sự phát triển về mặt xã hội, sinh học của bé như sau:

Cơ thể, não và hệ thần kinh

Trong 2 năm đầu, cơ thể tăng gấp 4 lần cân nặng lúc sinh và não tăng gấp 3 lần. Các tế bào não được hình thành và nối kết với nhau, giúp bé đáp ứng với các kích thích.

Khả năng vận động

Bé có thể cầm nắm và di chuyển. Ngay lúc mới sinh, bé có thể ngửi và nghe tốt, mặc dù chỉ trông thấy những vật ở gần khoảng 20-30cm và thị lực bình thường vào khoảng 1 tuổi.

Sức khỏe

Sức khỏe tùy thuộc dinh dưỡng. Lý tưởng là bú sữa mẹ, ít nhất là trong 6 tháng đầu. Tiêm chủng và cách thực hành của cha mẹ cũng cũng có ảnh hưởng quan trọng đến sức khoẻ của bé.

Trong 2 năm đầu bé phát triển nhận thức như sau:

Kỹ năng cảm nhận

Bé cảm nhận kinh nghiệm sống qua giác quan.

Kỹ năng nhận thức

Tính tò mò và khả năng bẩm sinh tương tác với nhiều kinh nghiệm để hình thành sự phân loại sớm như kích thước, hình dạng, độ mềm, số lượng và sự tồn tại của các đồ vật. Khả năng nhớ bắt đầu phát triển từ những năm đầu đời. Bé phát triển nhận thức với những kinh nghiệm vận động - giác quan.

Ngôn ngữ

Tiếng khóc của bé là cách giao tiếp đầu tiên của bé, rồi dần dần bé bi bô, bập bẹ. Đến 1 tuổi, bé có thể nói 1-2 từ, và đến 2 tuổi bé nói được vài câu ngắn.

Sự phát triển tâm lý xã hội của bé như sau:

Phát triển cảm xúc và nhân cách

Cảm xúc thay đổi từ những phản ứng cơ bản đến đáp ứng ý thức phức tạp. Bé dần dần tự lập. Mặc dù có nhiều học thuyết nhấn mạnh vai trò của cha mẹ, nhiều nghiên cứu cho thấy nhân cách là bẩm sinh và tồn tại suốt đời.

Tương tác giữa cha mẹ và bé

Cha mẹ và bé đáp ứng với nhau bằng cách đồng bộ hóa hành vi trong trò chơi xã hội.

- Cuối năm thứ nhất, bé bắt đầu tách khỏi mẹ và khám phá thế giới cách độc lập hơn. Bé tham gia tích cực trong sự tương tác xã hội.

- Lúc 2 tuổi, bé có nhân cách cố định, sản phẩm của sự tương tác giữa tự nhiên và nuôi dạy.

BS. Phạm Ngọc Thanh (BV Nhi Đồng 1)