Chậm phát triển tâm thần dạng nhẹ

Chậm biết đi, biết nói… và tiếp thu chậm khi đến tuổi đi học thường khiến cha mẹ cho rằng con lười học, ham chơi. Thực tế, bé có thể bị mắc chứng chậm phát triển tâm thần dạng nhẹ.

Nguyên nhân gây bệnh                                                                                  

ThS.BS Lê Công Thiện (Trưởng khoa Điều trị Chuyên biệt, viện Sức khỏe Tâm thần Quốc Gia) cho biết: “Rất nhiều bé chậm phát triển tâm thần nhẹ không được gia đình, nhà trường phát hiện. Thường những bé này bị cho là lười học, khó bảo. Tỉ lệ bé này ở nước ta chiếm 1%, trong đó trên 50% số bé bị bệnh ở mức độ nhẹ. Nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời thì khi trưởng thành bé vẫn có thể sống tự lập gần như bình thường trong cộng đồng”.

Cũng theo ThS Lê Công Thiện, có nhiều nguyên nhân dẫn đến chậm phát triển tinh thần như di truyền, các tác động có hại đến mẹ khi mang thai trong 3 tháng đầu (mắc bệnh do virus, ký sinh trùng, giang mai, uống một số loại thuốc gây hại cho thai), sinh non, bé bị ngạt, các can thiệp sản khoa, các bệnh mắc phải trong những năm đầu và thiếu sự kích thích của môi trường xã hội cũng là nguyên nhân gây bệnh.

Trong đó, vai trò của di truyền và môi trường xã hội là nguyên nhân hàng đầu. Những bé thiếu hụt cảm xúc giữa mẹ và con (cha mẹ ít quan tâm, chơi đùa, chăm sóc bé) trong 3 năm đầu đời có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn những bé được cha mẹ quan tâm, chăm sóc trong giai đoạn này. Tỉ lệ bé trai mắc bệnh nhiều hơn bé gái.

Có thể cải thiện bằng phương pháp giáo dục

Bệnh có thể nhận biết từ rất sớm bằng các triệu chứng như chậm lẫy, ngồi, đứng, đi, chậm phát triển ngôn ngữ cả về hiểu ngôn ngữ cũng như diễn đạt. Ở tuổi đi học, bé tiếp thu chậm, bé khó theo học các lớp cao (mức nhẹ), không biết đọc, không biết viết (mức độ vừa)…
 
Những bé bệnh ở mức độ nhẹ và vừa có thể cải thiện bằng các phương pháp giáo dục (dạy, huấn luyện), còn lại (mức nặng và rất nặng) khó có thể can thiệp y học. Do đó việc phòng bệnh (tránh để ngạt khi đẻ, đẻ non, bé thiếu cân, các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc, viêm não, viêm màng não) có vai trò rất quan trọng” - ThS Lê Công Thiện chia sẻ.

Việc giáo dục, dạy dỗ bé chậm phát triển tâm thần đòi hỏi sự kiên trì, sáng tạo và càng sớm càng tốt. Bố mẹ, người thân trong gia đình phải là những giáo viên nhiệt tình, sáng tạo, kiên trì, tạo cho bé có môi trường tốt nhất cho sự phát triển trí tuệ và có khả năng tự lập sau này. Nên mua những đồ chơi có tính trí tuệ cho bé như các bộ xếp hình, xếp chữ... Ngoài ra, cha mẹ nên cho con đi học đúng tuổi để bé có điều kiện tiếp xúc và học tập từ các bạn. Với các bé chậm phát triển tâm thần nên đưa đến các trường đặc biệt dành cho bé chậm phát triển tâm thần.