Ăn nhiều hại thai nhi

Tình trạng bà bầu thừa cân phải cấp cứu do nhiễm độc thai nghén chiếm khoảng 10% trong số thai phụ tới khám. Đặc biệt có khá nhiều bà bầu trong quá trình mang thai tăng 15-25 kg nhưng thai vẫn bị suy dinh dưỡng.

Dễ bị nhiễm độc thai nghén vì mẹ tăng cân quá mức

Lần sinh đầu tiên, chị Nguyễn Thu Thuỷ (Cầu Giấy, Hà Nội) chỉ tăng có 12 kg nên sinh con nhỏ (2,9kg) và nuôi khá vất vả. Vì vậy, lần mang thai này, cả hai vợ chồng chị xác định cố gắng bồi bổ hết mức để cho con khoẻ.

Hết giai đoạn nghén chị ra sức tẩm bổ và luôn tự hào về thành tích mỗi tuần lên 1kg của mình. Khi em bé được 25 tuần chị đã tăng được 12kg nhưng bác sĩ vẫn nói là thai nhỏ. Và gần đến lúc sinh chị tăng được 25kg, sinh con chỉ được 2,3kg và phải nằm lồng kính.

Tình trạng bà bầu tăng cần quá mức 15 - 25kg, sinh con suy dinh dưỡng (dưới 2,5kg) hiện nay khá phổ biến.

TS Nguyễn Viết Tiến - giám đốc Bệnh viện phụ sản TW cho biết, nhiều người quan niệm ăn càng nhiều càng bổ, thai nhi sẽ phát triển tốt nhưng thực ra đây là nguyên nhân của hàng loạt các nguy cơ: sinh non, tiểu đường, sinh mổ, thậm chí thai chết lưu.

Thông thường trong thời kỳ mang thai người mẹ chỉ nên tăng khoảng 9-12kg nhưng nếu tăng cân trên 15kg thai phụ cần phải lưu ý và thường xuyên đi khám thai.
 
Với những thai phụ tăng cân quá nhanh nhưng lại bị cao huyết áp, có triệu chứng phù, protein niệu... sẽ là những yếu tố đe doạ tới sự phát triển của thai nhi, nặng nề hơn có thể làm thai chết lưu.

Ngay cả với những bà bầu không có những bệnh lý về tim mạch, huyết áp, thận... nhưng nếu từ tháng thứ 6 trở đi tăng khoảng 10kg cũng phải thận trọng bởi có thể gây ra bệnh cao huyết áp, tiểu đường và dễ sinh non. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây suy dinh dưỡng bào thai.

Thống kê cho thấy, đái tháo đường thai kỳ xảy ra trên khoảng 5-10% thai phụ, phần lớn xuất hiện sau 20 tuần thai phụ.

Tương tự, cao huyết áp thai kỳ là một hội chứng bao gồm cao huyết áp, đạm niệu và phù nề, xảy ra trên khoảng 7-8% thai phụ và thường ở 3 tháng cuối thai kỳ. Tình trạng này làm giảm lượng máu đến tử cung dẫn đến thai kém nuôi dưỡng.

Thống kê cho thấy, ở người Việt Nam, phụ nữ mang thai bình thường 59kg, tỷ lệ sẩy thai là 2,1%, tỷ lệ chết lưu là 1,2%, nhưng nếu quá béo 65,8kg, sẽ nâng tỷ lệ này lên là 8,7% và 5,3%.

Ăn nhiều nhưng không đủ chất

ThS Phan Bích Nga - phó giám đốc Trung tâm khám, tư vấn dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), nguyên nhân của tình trạng này có thể do bà mẹ ăn nhiều nhưng ăn chưa đủ các loại thực phẩm dẫn đến thai nhi bị thiếu đa vi chất, chậm phát triển. Thêm nữa, tình trạng thiếu máu do thiếu sắt cũng là yếu tố khiến quá trình nuôi thai của người mẹ không hiệu quả, trẻ sinh ra dễ bị nhiễm trùng, chỉ số thông minh thấp.

Trong khi đó, ở Việt Nam thiếu máu ở phụ nữ mang thai khá phổ biến, chiếm khoảng 50%. Đây là nguyên nhân khiến người mẹ dễ bị nhiễm trùng, sẩy thai, sinh non, băng huyết khi sinh, làm bào thai kém phát triển, tăng nguy cơ tử vong cho cả mẹ và con.
 
Ngoài ra, việc bà bầu tăng cân nhanh nhưng thai vẫn bị suy dinh dưỡng có thể do các nguyên nhân khác như thai nhi bị rau cuốn cổ, hoặc do tử cung người mẹ nhỏ không đủ không gian cho thai nhi phát triển. Đặc biệt, hiện nay có tình trạng, không ít bà bầu đã bổ sung quá nhiều canxi dẫn đến không những tăng thêm nguy cơ bị sỏi thận và tắc sữa, mà còn khiến cho nhau thai bị canxi hoá quá sớm và không thực hiện tốt chức năng nuôi dưỡng thai.

Thời kỳ đầu là giai đoạn các bộ phận trong cơ thể của thai nhi phát triển nhanh nhất, nếu các chị em bổ sung vitamin quá nhiều, có thể bị sẩy thai. Vì vậy, các bác sĩ khuyên thì khi mang thai ở thời kỳ giữa nên bắt đầu bổ sung vitamin, nhưng tốt nhất là qua ăn uống, nếu phải bổ sung vitamin tổng hợp, cần phải theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Cách ăn hợp lý để tăng từ 10-12kg

Ăn đa dạng thực phẩm và ăn nhiều bữa để đạt nhu cầu dinh dưỡng.

Để đạt nhu cầu năng lượng, mỗi bữa nên ăn thêm 1 bát cơm cùng với thức ăn so với khi chưa mang thai.

Thức ăn giàu đạm như thịt, cá, tôm, cua, trứng, sữa, các loại đậu: khoảng 150-170g thịt cá hoặc 4-5 bìa đậu/ngày và nếu có đìêu kiện mỗi ngày uống 2 ly sữa. Chất béo nên sử dụng dầu thực vật và chỉ ăn vừa phải. Chất ngọt ăn vừa phải.

Nên ăn nhiều rau và trái cây tươi khoảng 3-5 bát rau chín và 2-4 phần hoa quả/ngày.

Sử dụng muối iốt trong ăn uống và chế biến thực phẩm.

Uống nhiều nước, tối thiểu 2 lít/ngày. Hạn chế tối đa thức uống có cồn: rượu, bia.

Theo KH & ĐS