Để bé không bị lồi rốn

Rốn lồi (còn gọi là thoát vị rốn) thường gặp ở bé sơ sinh đặc biệt là những bé thiếu tháng. Tuy tình trạng này không ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ, nhưng có thể mất thẩm mỹ, đặc biệt bé gái. 

Nguyên nhân

Bé được sinh ra với dây rốn gắn ở bụng. Dây này đưa chất dinh dưỡng tới nuôi bé trong suốt thời gian trong bụng mẹ. Dây rốn được cắt sau khi bé chào đời. Trong vòng 1-2 tuần sau khi sinh, cuống rốn teo dần và rụng đi, vết thương tự lành và tạo nên rốn của bé. Lỗ ở thành bụng nơi dây rốn đi qua sẽ tự đóng lại khi bé lớn lên. Thoát vị rốn xảy ra khi các cơ bụng đóng không kín.

Hình ảnh thoát vị rốn ở bé.

Cách phát hiện

Một khối tròn nổi lên ngay tại vị trí lỗ rốn. Mẹ có thể nhìn thấy khối lồi này và cảm nhận nó khi ấn thật nhẹ nhàng lên vùng rốn. Khối thoát vị có thể to lên khi bé khóc, ho, ưỡn người để đi tiêu hay khi bé ngồi dậy. Khối này có thể nhỏ đi (hoặc biến mất) khi bé thư giãn. Thoát vị rốn thường không gây đau.

Hiếm khi gây biến chứng

Thoát vị rốn ở bé hiếm khi gây biến chứng. Tuy nhiên, đôi khi một đoạn quai ruột có thể bị kẹt trong khối thoát vị và không thể đẩy ngược trở lại ổ bụng. Máu tới đoạn ruột đó ít đi, gây đau ở vùng rốn và tổn thương mô ruột. Trầm trọng hơn, đoạn ruột có thể bị nghẹt trong quá trình phát triển của bé, hoàn toàn không nhận được máu, dẫn tới hoại tử. Nhiễm trùng có thể lan tỏa trong ổ bụng, đe dọa tính mạng.

Điều trị

Phần lớn các bác sĩ khuyên cha mẹ không làm gì bởi đa số trường hợp bệnh sẽ tự khỏi khi bé được một tuổi vì cơ thành bụng khỏe hơn và có thể đóng kín lỗ hổng thành bụng, thoát vị sẽ tự mất đi. Trong một số trường hợp thoát vị chỉ mất đi sau 4-5 tuổi. Khi thăm khám, bác sĩ có thể dễ dàng đẩy khối thoát vị vào ổ bụng; tuy nhiên, mẹ không nên cố gắng tự làm việc này.

Thời điểm cần đưa tới cơ sở y tế

Khi bé có các dấu hiệu nhu khóc ngằn ngặt, hoặc tỏ ra đau đớn; bụng có vẻ to hơn, tròn hơn, “đầy” hơn bình thường; vùng da trên khối thoát vị trở nên sưng nề và đỏ; sốt; nôn; khó đi ngoài hoặc hoàn toàn không đi ngoài; có máu trong phân, cần đưa bé đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí thích hợp.

Phòng tránh

Cách phòng chống tốt nhất là cha mẹ cố gắng để bé sơ sinh không khóc nhiều, khóc to hay bị táo bón. Vì khi bé táo bón sẽ phải rặn, ảnh hưởng tới cơ bụng. Cha mẹ nên đặt bé nằm, hằng ngày làm các động tác massage nhẹ thành bụng của bé.

Hoặc nếu rốn lồi không quá to thì có thể áp dụng cách dùng đồng tiền xu bọc vào miếng gạc và dùng băng chun để quấn vào rốn bé; sau đó lấy ngón tay ấn vào đồng xu đó.

Lưu ý:

- Mỗi ngày thực hiện một lần sau khi tắm bé, không nên tháo thường xuyên vì sẽ làm giảm tác dụng của kỹ thuật.

- Chỉ thực hiện khi bé nằm yên.

- Quấn băng vừa tay (không quá chăt hoặc quá lỏng). Quá chặt sẽ làm bé khó chịu, gây khó thở. Quá lỏng sẽ làm đồng xu xê dịch ra khỏi vị trí rốn lồi.

- Đối với bé đổ mồ hôi nhiều nên thay băng ngày 2 lần để tránh hăm da.

- Thời gian thực hiện: Đến khi rốn bình thường (trung bình 1–3 tháng).

Ngọc Huê (tổng hợp)