Phòng bệnh động kinh ở bé

Theo Tiến sĩ Ninh Thị Ứng (Trưởng khoa Thần kinh, Bệnh viện Nhi Trung Ương ), bé bị bệnh động kinh không hề hiếm gặp. Hàng năm bệnh viện có 800-900 bé nằm viện. Số điều trị ngoại trú nhiều gấp 4 lần.

Nguyên nhân

Động kinh là một bệnh lý với những cơn co giật xảy ra đột ngột, tái phát. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh như: xuất huyết não, sốt cao co giật; nhiễm trùng thần kinh, rối loạn mạch máu não; di truyền, chấn thương sọ não... Tuy nhiên có đến hơn một nửa số bệnh nhân không rõ nguyên nhân.

Biểu hiện cần chú ý

Khi bé có những biểu hiện như mắt nhìn ngược, co giật tay, chân, run giật nửa người hay toàn thân, ưỡn cứng người, tím ngắt, cha mẹ nên đưa bé đến khám ở các chuyên khoa thần kinh. 

Cũng có những bé lên cơn co giật nhưng không rung lên bần bật mà chỉ đơn giản đang chơi tự nhiên mắt bé lờ đờ, đi quay một vòng vô ý thức hoặc ngất đi. Và chỉ một lúc bé lại có thể hồi phục bình thường, vì thế nếu không để ý, nhiều bậc cha mẹ có thể bỏ qua những biểu hiện này.

Về mặt lâm sàng, các cơn động kinh được chia làm 2 loại chính:

1. Cơn toàn thể: Bệnh nhi bị co giật toàn thân, cứng người, sùi bọt mép...

2. Cơn cục bộ: Bệnh nhi bị co giật ở một phần cơ thể.

- Rối loạn cảm xúc, hành vi: Bé đang trong lớp bỗng đứng dậy đi đi lại lại; hoặc bỏ chạy ra ngoài; thay đổi sắc mặt, miệng nhai (dù không có thức ăn) hoặc cởi áo; có hành vi lặp lại, đập phá vô cớ. Cơn này kéo dài 5-10 phút (có khi 30 phút), khi hết cơn bé trở lại bình thường.

- Cơn vắng ý thức thoáng qua: Bé ngưng hoạt động trong chốc lát, không biết chuyện gì xảy ra xung quanh. Cơn này chỉ kéo dài vài giây.

Điều trị

Bác sĩ Ứng cũng cho biết, cha mẹ cần ghi lại hình cơn co giật của bé để giúp bác sĩ chẩn đoán đúng loại co giật và cho thuốc điều trị chính xác. Đây là cách điều trị tối ưu nhất, vì mỗi kiểu co giật lại đáp ứng khác biệt nhau đối với các thuốc chống động kinh.

Khi bé được điều trị ngoại trú tại nhà, cha mẹ cần lưu ý một số điều: tuân thủ theo đúng điều trị hằng ngày, các thuốc điều trị phải theo giờ nhất định, thường là cách 12 tiếng một lần. Không được tự ý cho bé bỏ thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Phòng ngừa

Cha mẹ không nên dọa bé, tránh để con khóc dài, sợ hãi. Luôn tôn trọng, động viên, khuyến khích bé nhưng cũng không nên bao bọc quá kỹ mà hạn chế cho bé tiếp xúc với bên ngoài, thay vì đó phải rèn cho bé tính tự lập.

"Đây không phải là bệnh bi quan với bé, nếu điều trị và quản lý tốt, bé có thể hòa nhập cuộc sống, sinh hoạt như bình thường. Điều quan trọng là cha mẹ phải hết sức kiên trì, không chỉ cho con uống thuốc đều đặn mà phải quan tâm đến tâm lý của bé" - tiến sĩ Ứng nhấn mạnh.

Lưu ý khi bé bị chấn thương vùng đầu: Trong số các nguyên nhân gây động kinh ở bé, chấn thương đầu chiếm tỷ lệ lớn. Tại Bệnh viện Tâm thần TP HCM, 14% số bé mắc bệnh này có tiền sử chấn thương đầu. Bé có thể lên cơn động kinh vài tuần hoặc vài năm sau khi xảy ra tai nạn. 

Đối với bé có tiền sử sốt cao co giật: Việc điều trị dự phòng bệnh động kinh cần được tiến hành ở những bé có các đặc điểm sau: 

- Chậm phát triển tinh thần, kèm những bất thường về thần kinh.

- Xuất hiện co giật ngay cả khi sốt không cao (dưới 38,5ºC).

- Cơn co giật kéo dài, có thể trên 20 phút.

- Co giật từng phần của cơ thể (như nửa bên phải hoặc nửa bên trái cơ thể; co giật ở mắt...).

Ngọc Huê (tổng hợp)