Cho con uống thuốc đúng cách

Các bé là đối tượng đặc biệt khi sử dụng thuốc, vì thế, cần hết sức thận trọng để tránh tai nạn đáng tiếc. Khi bé bị bệnh, cách an toàn nhất là đưa bé đi khám để bác sĩ chỉ định dùng thuốc, nếu cần.

Để bé uống thuốc dễ dàng và không sợ hãi

Trước hết, cần chọn dạng thuốc thích hợp cho con. Đó là dạng thuốc lỏng như sirô hoặc thuốc giọt hòa vào nước để uống. Đây là các thuốc đã được bào chế thơm, ngọt nên bé rất thích uống.

Ngoài các thuốc này, còn có các dạng thuốc bột, thuốc cốm đựng trong gói, khi uống sẽ hòa với nước thành dạng lỏng có mùi thơm, vị ngọt, dễ uống đối với các bé.

Còn thuốc dạng viên uống, chỉ nên dùng cho bé lớn, có khả năng nuốt được thuốc viên. Không nên nghiền nhỏ viên thuốc (hoặc mở viên nang) cho bé uống vì có một số loại thuốc chứa dược chất rất đắng, sẽ làm cho bé sợ việc uống thuốc.

Điều cần lưu ý nữa là không nên hù dọa, tạo không khí căng thẳng mà cần mềm mỏng, kiên trì thuyết phục cho bé uống thuốc.

Cách cho bé uống thuốc

Đối với bé còn quá nhỏ, nên cho bé nằm hơi dốc (đầu cao hơn một chút) và hơi nghiêng qua một bên để tránh sặc thuốc. Dùng ngón tay cái của bàn tay mẹ đang ôm bé ấn vào cằm để mở miệng của bé, bàn tay kia của mẹ dùng muỗng để đổ thuốc vào miệng bé. Ở nước ngoài, người ta dùng ống nhỏ giọt (hay bơm tiêm không có kim - loại bơm tiêm dùng một lần bán ở nhà thuốc) thay cho thìa khi lấy thuốc dạng lỏng và đong đủ thể tích chính xác dùng cho bé, nhỏ từ từ vào miệng bé. Khi ấy, việc cho bé uống thuốc sẽ dễ dàng và tốt hơn.

Đối với bé lớn hơn, nên để bé đứng (hoặc để uống thuốc với đầu hơi nghiêng ra sau) chứ không ngửa hẳn. Nếu được, nên hòa thuốc dạng lỏng vào ly nước và khuyến khích bé tự cầm ly uống.

Cách nhỏ thuốc vào mũi cho bé

Đối với bé nhũ nhi, trước khi nhỏ mũi, nên nhúng lọ thuốc vào nước ấm để giúp dung dịch có độ ấm nhất định. Những vùng có khí hậu lạnh rất cần làm điều này để niêm mạc mũi của bé không bị kích thích. Trước khi nhỏ mũi cho con, bạn nên rửa tay thật sạch.

Cách nhỏ thuốc: Bế ngửa bé. Lấy thuốc vào ống nhỏ giọt và nhỏ vào lỗ mũi cho bé đúng số giọt quy định. Nhỏ thuốc xong nên để đầu bé ngửa khoảng 5 phút.

Lưu ý: nếu thấy bé hít thuốc mà bị ho, phải để bé ngồi thẳng, lấy tay vỗ nhẹ vào lưng của bé để giúp tống thuốc ra khỏi đường hô hấp.

Đối với bé lớn hơn, nên cho bé nằm ngửa (gối được đặt dưới vai và cổ), đầu ngửa ra. Phụ huynh ngồi ở phía sau con và tay kia nhỏ thuốc vào mũi. Nhỏ thuốc xong nên để bé nằm trong 5 phút để giữ thuốc trong mũi.

Không cho thuốc uống vào thức ăn, thức uống của con

Không nên trộn thuốc vào sữa, bột hay thức ăn, thức uống. Mùi vị thơm ngon của thức ăn, thức uống sẽ hòa lẫn với mùi lạ của thuốc. Bé kén ăn (hay nhạy cảm mùi vị) sẽ phản ứng, từ chối thức ăn, thức uống đã được pha thuốc, dù đó là những thứ mà trước đây bé ưa thích.

Đối với bé lớn hơn, trộn thuốc như thế bé sẽ cho là mình bị đánh lừa và mất lòng tin ở cha mẹ.

Tủ thuốc gia đình cho bé
 
Nên có thuốc giảm đau hạ nhiệt paracetamol (không được dùng aspirin) để hạ sốt cho bé, thuốc kháng histamin ở dạng sirô (phénergan, théralène) để trị ho, nôn ói và dị ứng, gói oresol để bù nước và chất điện giải khi bé bị tiêu chảy.

Nên có dung dịch nhỏ mũi NaCl 0,9% (nước muối sinh lý) để nhỏ mũi khi bé bị nghẹt mũi, sổ mũi, dung dịch sát khuẩn như povidine để sát trùng các vết thương nhỏ ngoài da. Các thuốc thông thường này có thể hỏi dược sĩ tại nhà thuốc hoặc đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng cho con. Xin nhấn mạnh, nên dùng thuốc thông thường trị các rối loạn nhẹ ở bé sau 3 ngày không thấy đỡ phải đưa trẻ đến bác sĩ khám bệnh.

Điều cần đặc biệt lưu ý nữa là các bậc phụ huynh nên cất giữ thuốc tại nhà thật tốt, không cho bé dễ dàng lấy thuốc.

Khi bé không 'chịu' thuốc

Một số bé có thể quá mẫn cảm (thường gọi là không “chịu” thuốc) với một số thành phần của thuốc và có dấu hiệu dị ứng, Vì vậy, cần theo dõi bé trong và sau khi uống thuốc. Bé bị dị ứng thuốc gồm có các triệu chứng: dị ứng nổi mề đay, mẩn ngứa, vật vã, kích thích, nôn, rối loạn tiêu hóa, khó thở.

Lúc này cần phải ngừng thuốc ngay và đưa bé đến cơ sở y tế khám, để bác sĩ có biện pháp điều trị kịp thời.

PGS. TS Nguyễn Quý Đức (SK & ĐS)