Kiên trì vì chiều cao của bé

Chiều cao không chỉ phụ thuộc vào yếu tố di truyền mà còn chịu ảnh hưởng của: dinh dưỡng, môi trường, bệnh tật... Thế hệ sau nếu được chăm sóc tốt có thể sẽ có chiều cao tốt hơn thế hệ trước.
 
Các giai đoạn tăng trưởng chiều cao

Bé sẽ phát triển bình thường theo các tiêu chuẩn:
 

- Giai đoạn bào thai: Chỉ trong vòng 9 tháng 10 ngày, nếu mẹ tăng cân tốt bé có thể đạt được chiều dài lúc sinh là 48-53cm, làm nền tảng tốt cho sự tăng trưởng chiều cao sau khi sinh ra.

- Giai đoạn dưới 3 tuổi: Năm thứ nhất, bé tăng 25cm (là năm tăng trưởng nhanh nhất trong suốt cuộc đời của bé). Năm thứ 2 và thứ 3, mỗi năm tăng 10cm.

- Giai đoạn dậy thì: Trong giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì sẽ có 1 năm chiều cao tăng vọt từ 10-12cm nếu được chăm sóc tốt, nhưng không thể dự đoán được chính xác năm đó là năm nào. Sau dậy thì, cơ thể vẫn còn tiếp tục cao nhưng tổng cộng chiều cao của các năm sau không bằng 1 năm chiều cao tăng vọt của giai đoạn dậy thì.

Và chiều cao lúc trưởng thành của bé thường được các nhà chuyên môn dự đoán bằng các công thức sau:

- Chiều cao lúc trưởng thành = chiều cao lúc 2 tuổi x 2.

- Chiều cao lúc 10 tuổi = 8/10 chiều cao lúc trưởng thành.

Những 'phương án' bảo đảm chiều cao cho bé

Để sự tăng trưởng chiều cao được liên tục, cơ thể cần nhận đủ năng lượng cần thiết mỗi ngày, ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên, ít bệnh tật, song song đó cần đặc biệt chú ý đến việc cung cấp đủ các yếu tố (đã được các nhà khoa học chứng minh là có liên quan đến sự tăng trưởng chiều cao): vitamin A, vitamin D, lysin, canxi, sắt, kẽm, iod.

- Ăn đủ bữa (ngoài 3 bữa chính nên cho bé ăn thêm 2-3 bữa phụ trong ngày).

- Cho bé uống đủ lượng sữa cần thiết mỗi ngày là từ 500-750ml.

- Sử dụng muối iod khi nêm nếm thức ăn cho bé.

- Ăn đa dạng các thực phẩm để nhận được đầy đủ vitamin A, kẽm, sắt, lysin…

- Phơi nắng sáng 15 phút mỗi ngày để da tạo đủ lượng vitamin D cho cơ thể.

- Cho bé ngủ đủ giấc (ít nhất 8 giờ mỗi ngày).

- Tạo cho bé thói quen luyện tập, vận động mỗi ngày ít nhất 1 giờ.

- Môi trường sống trong lành.

- Chủng ngừa đầy đủ.

- Theo dõi, chăm sóc bé liên tục từ lúc mới sinh cho đến khi bé hết tăng trưởng chiều cao.

Những vấn đề ảnh hưởng đến sự tăng trưởng chiều cao

- Nếu không có điều kiện để tắm nắng, cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa nhi để được hướng dẫn sử dụng một chế phẩm vitamin D phù hợp cho cơ thể bé.

- Nếu bé không thích uống sữa, sẽ có 2 tình huống thường gặp

Bé hoàn toàn không thích uống bất kỳ một loại sữa nào, cần khuyến khích bé ăn thêm những thực phẩm được làm từ sữa (sữa chua, phômai…), thường xuyên cho bé ăn những thực phẩm có nhiều canxi như: cua đồng, tôm, tép, ốc, cá.

Bé không thích uống sữa bột (chỉ thích uống sữa tươi), ý thích này có thể chấp nhận được, vì như thế sẽ tạo sự hứng thú giúp bé uống đủ lượng sữa cần thiết cho cơ thể (500-750ml mỗi ngày).

- Bé béo phì. Rất nhiều người cho rằng bé béo phì là do sữa, thực chất sữa góp phần rất ít trong vấn đề này, bé béo phì thèm ăn tất cả các loại thực phẩm. Đối với bé có tình trạng dư cân ít, nên cho bé sử dụng các loại sữa tươi không đường. Đối với bé béo phì, loại sữa nên chọn là sữa tươi đã tách béo, điều này giúp bé vẫn nhận đủ lượng canxi cần thiết cho việc tăng chiều cao của cơ thể.

- Bé ít vận động, luyện tập. Có thể do điều kiện học tập quá căng thẳng, do thói quen chỉ thích những trò chơi ở trạng thái tĩnh như: đọc sách, chơi game… hoặc không gian sống quá chật hẹp không thuận tiện cho việc luyện tập cơ thể. Gia đình cần khuyến khích và tạo điều kiện cho bé vận động, luyện tập ít nhất là 1 giờ mỗi ngày, các hình thức vận động có thể là đi bộ, chạy bộ chậm, nhảy dây, chơi cầu lông, đi xe đạp, bơi lội, giúp mẹ làm việc nhà…

- Ngủ ít. Tuyến yên của cơ thể tiết ra yếu tố kích thích tăng trưởng trong lúc bé ngủ, dân gian thường có câu “bé dài ra trong giấc ngủ”, vì vậy bé cần được ngủ ít nhất là 8h mỗi ngày.

- Môi trường sống bị ô nhiễm làm cho bé dễ bị nhiễm bệnh, có nhiều yếu tố dẫn đến lười ăn trong khi bệnh: lười ăn do bệnh, do dùng thuốc kháng sinh nhiều, do sử dụng một số thuốc ảnh hưởng đến việc hấp thu canxi và một số yếu tố liên quan đến tăng trưởng chiều cao.

Những nguyên tắc khi chọn sữa cho bé

- Phù hợp với lứa tuổi.

- Phù hợp với túi tiền của gia đình.

- Phù hợp với khẩu vị của bé, với tình trạng dinh dưỡng của bé.

- Công ty sản xuất được nhiều người biết đến.

- Hạn sử dụng xa.

- Lon sữa không bị móp méo.

- Không chạy theo thị hiếu hoặc quảng cáo của các công ty. Và “Sữa mẹ luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé trong 6 tháng đầu đời”.

BS. NGUYỄN THỊ NGỌC HƯƠNG (SK&ĐS)