Phòng viêm phổi sớm

>> Viêm phế quản ở bé sơ sinh
>> Phòng nhiễm trùng sơ sinh
>> Nhiễm enterovirus ở bé sơ sinh

Để phòng viêm phổi sớm ở bé, ngay trong quá trình mang thai, các mẹ phải đi kiểm tra thai định kỳ (nhất là giai đoạn cuối) nhằm sớm phát hiện những bất thường cho thai nhi để có biện pháp can thiệp kịp thời.

- Khi bé chào đời, quan trọng nhất là bảo đảm giữ ấm cho bé.

- Cho bé bú sữa mẹ sớm và hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời để tăng sức đề kháng và khi cho bú cần thận trọng tránh không để bé bị sặc sữa.

- Giữ vệ sinh cho bé, người chăm sóc phải rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc bé để bé không bị lây nhiễm vi khuẩn; Dụng cụ để chăm sóc bé như cốc, thìa, chăn, áo, tã... phải sạch, khô, vô trùng, tránh không cho tiếp xúc với các nguồn lây bệnh...

Nguyên nhân

- Do vi khuẩn: Viêm phổi ở bé sơ sinh thường do các loại vi khuẩn như Listeria (Coli, các vi khuẩn Gram âm).

Nhiễm khuẩn phổi có thể xảy ra từ trước (trong hoặc sau) khi đẻ (bé có thể bị bệnh ngay trong khi đẻ do hít phải nước ối, phân su đã bị nhiễm khuẩn hoặc dịch tiết ở đường sinh dục của người mẹ).

- Do môi trường: Trong khi đỡ đẻ, hồi sức sau đẻ và chăm sóc bé mới sinh nếu không thực hiện vô trùng thì bé rất dễ bị nhiễm khuẩn từ dụng cụ và môi trường, người chăm sóc.

- Do trào ngược: Ở những bé đẻ non, bé thiếu cân do các phản xạ đường thực quản còn chưa hoàn thiện, vận động cơ chưa đều đặn nên thường xuyên bị trào ngược thực quản dạ dày. Khi bé bú mẹ thường hay bị nôn trớ. Nếu sữa bị hít nhầm vào phổi, sẽ gây ra các triệu chứng như thở gấp (hụt hơi, tím tái mặt), lượng sữa hít vào càng nhiều càng có khả năng gây viêm phổi.

Vì vậy khi cho bé bú, mẹ cần hết sức thận trọng. Không nên ép bé bú nhiều, bú nhanh…

- Do bệnh: Một số bệnh như viêm khoang miệng, viêm da, viêm dây rốn… đều có thể dẫn tới viêm phổi ở bé sơ sinh.
 
Cần phát hiện sớm

Viêm phổi ở bé sơ sinh, triệu chứng của bệnh ban đầu thường nghèo nàn và không rõ ràng như: Bú kém hoặc bỏ bú; Sốt trên 37,5ºC hoặc hạ thân nhiệt; Thở nhanh trên 60 lần trong một phút hoặc khó thở.

Khi có triệu chứng rõ ràng thì bệnh đã nặng: bé sốt hoặc hạ thân nhiệt; li bì, đáp ứng kém với kích thích; bú kém hoặc bỏ bú; nôn nhiều, chướng bụng; khó thở, rút lõm lồng ngừng, tím tái...

Do đó, cha mẹ hoặc người thân cần chú ý tình trạng của bé để phát hiện sớm các dấu hiệu ban đầu khi bé có biểu hiện sốt, bỏ bú, thở nhanh... phải đưa ngay bé đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời tránh biến chứng nặng có thể dẫn đến tử vong.

Bệnh nặng hơn so với bé lớn

Không giống viêm phổi ở bé lớn (với những biểu hiện điển hình là sốt cao, ho nhiều, nghe lưng có thể thấy tiếng “rít”), bé sơ sinh do đường hô hấp chưa phát triển đầy đủ nên triệu chứng lâm sàng thường không rõ ràng, dễ bị bỏ qua.

Bệnh diễn tiến nhanh và nặng hơn, thực tế có nhiều bé khi được đưa tới cơ sở y tế khám, dù không bị sốt (chỉ hơi âm ấm đầu), không bị ho nhiều nhưng đã bị biến chứng viêm phổi rất nặng.