Khi đầu bé bị biến dạng

Chào đời với chiếc đầu có vẻ không được tròn, càng lớn, đầu bé Nhím (Ba Đình, Hà Nội) càng dài, méo. Tới lúc con 1 tuổi, thấy bé còn hay quấy khóc và nôn, bố mẹ đưa đi khám mới biết em bị dị tật hộp sọ.

Đây chỉ là một trong số các bệnh nhi có các dị tật sọ mặt như hộp sọ, hốc mắt, thiểu sản xương hàm, khe hở mặt hay thoát vị màng não đã được phẫu thuật tái tạo chỉnh hình tại Bệnh viện Việt Đức, Hà Nội. Tuy nhiên, tới nay, con số bệnh nhân được phẫu thuật sửa chữa loại dị tật quan trọng này cũng chưa nhiều. Đa số các bệnh nhi thường được bố mẹ đưa đến viện khám khi đã muộn. Và thực tế, hầu hết bố mẹ cũng như các cơ sở y tế tuyến dưới đều chưa có thông tin về căn bệnh khá hiếm gặp này (cứ 1.000-2.000 bé thì có một bé mắc).

Hình ảnh một bé bị dị tật họp sọ, có đầu bị biến dạng, hẹp chiều ngang, phát triển chiều dài quá mức. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

Do thể tích não tăng nhanh 1,5 đến 2 lần trong vòng 12 tháng đầu đời của bé trong khi các khớp sọ bị liền sớm làm hộp sọ không thể giãn ra tương ứng. Não bị chèn ép lâu dễ gây các biến chứng như thiểu năng trí tuệ hay chèn ép dây thần kinh khiến mắt lồi, nhìn kém, mù... Bệnh còn có thể ảnh hưởng nặng nề tới tâm lý bé, mức độ tùy thuộc vào dị tật gây biến dạng vùng sọ mặt nhiều hay ít.

Đầu của em bé (trong ảnh trên) đã gần như trở lại bình thường sau ca phẫu thuật sửa dị tật hộp sọ tại khoa phẫu thuật tạo hình - hàm mặt, Bệnh viện Việt Đức. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

Ngoài các biến dạng về hộp sọ, bé còn có thể bị thêm các biến dạng về xương ổ mắt, xương mũi, xương hàm cũng như kèm theo các dị tật không có tai, không có mũi, khe hở mặt hay khe hở môi vòm…Để sửa chữa dị tật sọ mặt, các nhà chuyên môn sẽ thực hiện phẫu thuật sắp xếp lại các xương sọ, giải ép não và làm tăng thể tích hộp sọ, tái tạo lại hốc mắt, xương mũi, xương hàm trên .... Đây là một quá trình phức tạp, cần sự kết hợp của nhiều chuyên khoa từ phẫu thuật thần kinh, phẫu thuật tạo hình, phẫu thuật hàm mặt, gây mê hồi sức tới nhi khoa, nhãn khoa, tai mũi họng, tư vấn tâm lý và phục hồi chức năng sau mổ.

Theo bác sĩ, phẫu thuật sớm cho kết quả tốt hơn, tùy theo mức độ nặng của bệnh có thể tiến hành phẫu thuật từ khi bé 3 tháng tuổi, các trường hợp khác có thể phẫu thuật muộn hơn.

Một số nước trên thế giới có nền y học phát triển đã thực hiện phẫu thuật này từ khá lâu. Ở Việt Nam mới chỉ một vài bệnh viện có đủ điều kiện trang thiết bị thực hiện loại phẫu thuật này. Ban đầu, người ta dùng các loại chỉ để cố định lại các xương sọ, nhưng có nhược điểm là chỗ nối không vững. Sau này, các chuyên gia thay chỉ bằng nẹp kim loại nhưng lại gặp vấn đề là nẹp không giãn khi não của bé tiếp tục phát triển.

Hiện nay tại Bệnh viện Việt Đức, các bác sĩ đã ứng dụng các tiến bộ của y học vào phẫu thuật sọ mặt như sử dụng nẹp vít tự tiêu để cố định các xương. Chất liệu này vẫn đảm bảo kết hợp xương vững chắc đồng thời nẹp sẽ tự tiêu vài tháng sau phẫu thuật, không gây ảnh hưởng hạn chế đến sự phát triển của xương hộp sọ khi bé lớn. Ngoài ra bệnh viện còn ứng dụng hệ thống nội soi giúp phẫu thuật chính xác, giảm thiểu tổn thương thêm cho bệnh nhân và rút ngắn thời gian nằm viện.

Theo VnExpress