Thực phẩm làm "hỏng" thuốc

Một số thức ăn có thể làm tăng tác dụng phụ (hoặc làm giảm tác dụng điều trị) của thuốc.

Nước ép quả bưởi

Nước ép bưởi có thể làm tăng đáng kể sự hấp thu của thuốc trong cơ thể. Có hai nhóm thuốc đặc biệt lưu ý là:

- Các thuốc dùng để hạ cholesterol trong máu: Nước bưởi khi dùng chung với simvastatine (hoặc atorvastatine) có thể làm tăng sự hấp thu của thuốc lên gấp 15 lần và gây tác dụng phụ nghiêm trọng ở cơ.

- Các thuốc suy giảm miễn dịch dùng để chống thải ghép (tacrolimus, ciclosporine…): Khi dùng chung với nước bưởi thường xuyên sẽ gây độc hại cho thận.

Cần khuyến cáo bệnh nhân tránh dùng nước bưởi trong vòng 2 tiếng sau khi dùng các thuốc này và chỉ uống ít hơn 250ml nước bưởi mỗi ngày. Ngược lại, nước táo và nước cam không gây tương tác với thuốc.

Các thức ăn giàu vitamin K

Rượu

Phải tránh dùng rượu đối với tất cả các thuốc có tác dụng trên thần kinh làm giảm độ tập trung cảnh giác như: Các thuốc an thần (thuốc giảm lo âu nhóm benzodiazepine); thuốc giảm đau (hoặc giảm ho) có chứa codeine (hoặc tramadol); thuốc thần kinh, thuốc chống trầm cảm và các thuốc chống kháng histamine chống dị ứng kinh điển.

Khi dùng đồng thời với các thuốc này, rượu có thể gây buồn ngủ và làm giảm các phản xạ, gây nguy hiểm (đặc biệt khi điều khiển các phương tiện giao thông hoặc máy móc). Ngoài ra, khi dùng rượu chung với thuốc kháng viêm non-steroid (hoặc aspirine) có thể gây bỏng rát dạ dày (hoặc tăng tiết axit dạ dày).

Quả họ cam quýt

Chanh, bưởi, cam (xếp theo thứ tự giảm dần về độ chua). Tránh dùng chung các loại quả họ cam quýt với các thuốc kháng viêm (hoặc aspirin), do làm nặng thêm (hoặc gây bỏng rát dạ dày; hoặc tăng lượng axit dạ dày). Nên uống thuốc kháng viêm trong bữa ăn để trộn lẫn với thức ăn làm giảm tác dụng phụ trên dạ dày.

Cafe

Cần tránh dùng caffein khi đang dùng thuốc kháng sinh nhóm quinolone (như enoxacine, ciprofloxacine và norfloxacine) hoặc thuốc theophylline (thuốc trị hen có cùng tác dụng giống caffein). Các kháng sinh này ngăn cản thải trừ caffein và vì thế có thể gây quá liều cafein, dẫn đến tình trạng kích thích (hồi hộp, run rẩy, toát mồ hôi thậm chí gây ảo giác).

Đối với theophylline, caffein sẽ làm tăng tác dụng phụ của theophylline. Vì thế, cần tránh dùng mọi thức ăn, đồ uống (như cafe, trà, hoặc nước giải khát có chứa caffein) trong suốt thời gian dùng thuốc kháng sinh trên hoặc đang điều trị hen bằng thuốc theophylline.

Cam thảo

Rễ cam thảo gây tăng huyết áp. Nên giảm hoặc tốt hơn là nên tránh dùng cam thảo (kẹo hoặc thức uống có cam thảo) khi bị cao huyết áp.

Theo ThS. DS. Nguyễn Thị Thu Ba
SK & ĐS